Dit hoofdstuk behandelt de effecten van robotisering op de arbeidsbelasting. Deze effecten zijn om de volgende redenen niet eenduidig in kaart te brengen:
Het effect op de arbeidsbelasting wordt bepaald door de robotvorm. De diversiteit hierin is, zoals gezegd, groot.
Het effect op de arbeidsbelasting is sterk afhankelijk van de specifieke robotvorm en de instellingen daarvan. Verder is met name de context van de applicatie van belang: wat waren de arbeidstaken en werkeisen voorafgaand aan de implementatie van de robotvorm en wat zijn ze erna (Benders e.a., 2015)? Bij invoering van een bepaalde robotvorm door verschillende bedrijven kunnen de taken die de mens uitvoert, zowel voor de invoering als erna, heel verschillend zijn.
Het begrip arbeidsbelasting is een breed begrip, waarbinnen diverse velden te onderscheiden zijn. In dit onderzoekscahier gaan we in op vier vormen van arbeidsbelasting: fysieke belasting, fysische belasting, perceptief-cognitieve belasting en psychosociale belasting.
Een eenduidig antwoord op de vraag wat het effect is van robotisering op de arbeidsbelasting is dus niet te geven. Wel proberen we de volgende vraag te beantwoorden: met welke effecten op arbeidsbelasting moeten we rekening houden bij robotvormen die (vooral) fysieke ondersteuning geven en bij robotvormen die perceptief-cognitieve ondersteuning geven? Daarvoor hebben we enerzijds informatie gehaald uit de meer beschrijvende literatuur over effecten van specifieke robots in een specifieke context (paragraaf 4.2). Anderzijds zijn via casuïstiek de gevolgen van robotisering op arbeidsbelasting in kaart gebracht, en aangevuld met de informatie uit de literatuur en expertoordelen (paragraaf 4.3).