Cahier 9 – Cultureel competente beroepsuitoefening arbeidsdeskundigen
Gewenste verbetering van culturele competenties

De arbeidsdeskundigen die aan het groepsgesprek of de expertmeeting deelnamen, hebben aangegeven dat op een aantal punten behoefte is aan ondersteuning om tot een optimale dienstverlening aan migranten te kunnen komen. Het gaat daarbij vooral om praktische kennis en in mindere mate om (basis)vaardigheden op het gebied van interculturele communicatie.

Kennis

Hierbij gaat het enerzijds om het inhoudelijke aspect (wat moet je weten) en anderzijds om het aspect van toegankelijkheid (ontsluiting van actuele culturele kennis). We geven hieronder van beide aspecten enkele voorbeelden die uit de groepsgesprekken met arbeidsdeskundigen naar voren zijn gekomen.

Wat (kennis van):

  • Belangrijke aspecten van de niet-westerse culturen en dan met name wat je moet weten en waar je rekening mee moet houden – ook vanuit religieuze aspecten – en wat je moet doen en niet moet doen om een goed gesprek te kunnen hebben met een klant.

  • Signalen die je uit kleding en gedrag kunt oppikken, zonder er meteen al een verstrekkende conclusie aan te verbinden.

  • De aangrijpingspunten die vanuit de cultuur van de klant juist geboden worden om de klant in beweging te krijgen, zodat je niet steeds het wiel hoeft uit te vinden.

  • Met betrekking tot re-integratie inzicht krijgen in de eigen arbeidsmarkt. Zijn er bijvoorbeeld geactualiseerde catalogi van het Turkse en Marokkaanse bedrijfsleven in Nederland?

  • Overzicht van migrantenorganisaties en van instellingen/organisaties die specialistische kennis hebben over migranten/migrantengroepen, zodat de arbeidsdeskundige gebruik kan maken van hun kennis en deze organisaties kan inschakelen in het begeleidingsproces.

  • Inzicht in de waarde van buitenlandse diploma’s.

Hoe (toegankelijkheid):

  • Actuele culturele kennis toegankelijk maken via één speciale cursus of training, zodat alle arbeidsdeskundigen voor wie het relevant is over dezelfde informatie beschikken (gestructureerd, gestandaardiseerd, gespecialiseerd).

  • Structureel kennis vasthouden en verspreiden via intranet (UWV) en de AD Kennisbank.

  • Een toolkit met handvatten om knelpunten en problemen in relatie tot arbeidsdeskundige dienstverlening aan migranten algemeen beschikbaar stellen (via internet).

Vaardigheden

Hierbij gaat het met name om het via trainingen en cursussen verbeteren van gesprekstechnieken en interculturele communicatie. Het gaat daarbij minder om een aparte methode voor migranten en meer om specifieke accenten voor specifieke doelgroepen waarmee arbeidsdeskundigen in hun werk te maken hebben. Werknemers met een migrantenachtergrond zijn hierbij een van de doelgroepen. Uit het groepsgesprek kwam naar voren dat het niet voor alle arbeidsdeskundigen even relevant is om hun culturele competenties verder te ontwikkelen. Een arbeidsdeskundige in bijvoorbeeld Amsterdam heeft relatief vaker te maken met migranten dan een arbeidsdeskundige in bijvoorbeeld Assen. Met andere woorden, de behoefte aan (specifieke) culturele competenties is regionaal verschillend.

Hieruit kunnen we opmaken dat arbeidsdeskundigen behoefte hebben aan extra kennis en vaardigheden voor het omgaan met culturele verschillen. In de opleiding tot arbeidsdeskundige en in nascholingen moet hieraan meer aandacht worden besteed in de vorm van specifieke kennis over culturele verschillen en de effecten daarvan en aan communicatietrainingen. Daarnaast moet de toegankelijkheid van kennis worden verbeterd door beschikbare kennis via internet te verspreiden, zodat niet steeds opnieuw het wiel hoeft te worden uitgevonden.

Tot slot, de arbeidsdeskundigen die aan het groepsgesprek of de expertmeeting hebben deelgenomen, geven aan dat in de organisaties waar zij werkzaam zijn vrijwel geen allochtone arbeidsdeskundigen werken.

Accepteer de voorwaarden

Gebruik van dit werk is toegestaan conform licentie creative commons CC-BY-4.0. Deze gebruikslicentie vervalt zes maanden na het verschijnen van een nieuwe editie van het werk. Het auteursrecht op dit werk berust bij de Staat der Nederlanden, ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.


Download document Download document