5.1 Processtap ‘zoeken naar kansen’ | Arbeidsdeskundigen

Cahier 18 – Hoe vinden werkzoekenden met een arbeidsbeperking en werkgever elkaar?
5.1 Processtap ‘zoeken naar kansen’

Route 1: Waar werken werknemers met arbeidsbeperking?

Bestemming

Het doorlopen van deze route brengt in kaart waar werknemers met een arbeidsbeperking werken. In welke sectoren en branches? In welke subregio’s? Hoe zijn zij verspreid over grote, middelgrote en kleine bedrijven? Het aantal werknemers met een arbeidsbeperking wordt ook gerelateerd aan het totaal aantal werknemers, zodat er een goed beeld is van sectoren en branches waar relatief weinig werknemers met een beperking werken. Tot slot komt de jaarlijkse in- en uitstroom van werknemers met een arbeidsbeperking in beeld.

Met deze informatie kunnen regionale werkbedrijven en werkgeversservicepunten hun marktbewerking veel gerichter inzetten. Ook ontstaat er zicht op verklaringen over de voortgang van de banenafspraak, bijvoorbeeld doordat bepaalde sectoren achterblijven of de duurzaamheid van de plaatsingen beperkt is. Ook kan deze informatie nuttig zijn voor sectororganisaties die zicht willen hebben op de realisatie van de banenafspraak bij hun achterban.

Route

Deze route moet een koppeling tot stand brengen tussen het doelgroepregister (waarin alle burgerservicenummers van doelgroep banenafspraak zijn opgenomen) en de polisadministratie (waarin alle dienstverbanden zijn opgenomen) met een beperkt aantal kenmerken van de werkgevers (sector, branche, grootte en locatie). Dit maakt alleen niet zichtbaar bij welke bedrijven gedetacheerde Wsw’ers werken.

Het ligt voor de hand om in ieder geval de doelgroep banenafspraak mee te nemen. Wanneer daar behoefte aan is, kan dit uitgebreid worden met WGA’ers.

Uitvoering

UWV is in staat deze analyse jaarlijks uit te voeren, als uitbreiding van de trendrapportage banenafspraak of los daarvan. UWV onderzoekt momenteel de mogelijkheden van deze route, maar loopt vooralsnog aan tegen privacybescherming in relatie tot het gebruik van het doelgroepenregister.

Route 2: Mogelijkheden groepen werkzoekenden met arbeidsbeperking

Bestemming

Deze route geeft inzicht in het soort werk en taken dat verschillende groepen werkzoekenden met een arbeidsbeperking kunnen uitvoeren en in welke contexten binnen bedrijven zij kunnen werken. Dit biedt werkgevers en accountmanagers van werkgeversservicepunten meer mogelijkheden om gericht te zoeken naar werknemers die passen in het bedrijf en bij het werk in het bedrijf.

Route

Voor deze route is arbeidsdeskundige kennis noodzakelijk. Het vraagt ook de vaardigheid om uit te stijgen boven de individuele casus (het maatwerkprincipe) en na te denken over groepen personen met een arbeidsbeperking. Voor deze route is een onderzoek nodig. Dit onderzoek zal een combinatie zijn van literatuuronderzoek (bestaande kennis), het aanboren van praktijkkennis van arbeidsdeskundigen en onderzoek naar het soort werk en taken die verschillende groepen werknemers met een arbeidsbeperking in de praktijk uitvoeren.

Uitvoering

Het is een arbeidsdeskundig onderwerp en daarmee relevant voor de beroepsgroep arbeidsdeskundigen. Daarom zou het AKC dit onderzoek kunnen initiëren.

Route 3: Mogelijkheden sectoren voor werknemers met arbeidsbeperking

Bestemming

Deze route brengt de mogelijkheden in sectoren en branches in kaart voor verschillende groepen werknemers met een arbeidsbeperking. Welke soorten werk en taken doen werknemers in de sectoren of branches? Wat zijn kenmerkende elementen van de contexten in bedrijven in deze sectoren en branches? Hoeveel werkgelegenheid is er in de regio in de relevante soorten werk in deze sectoren?

Dit biedt werkzoekenden met een arbeidsbeperking en hun begeleiders mogelijkheden om gericht te zoeken naar passend werk.

Route

De sectorbeschrijvingen van UWV vormen een goede basis voor deze route. Die geven al inzicht in de aantallen werkzame personen in beroepsgroepen en beroepen, uitgesplitst naar beroepsniveau en aantal baanopeningen. Op basis hiervan kan onderzocht worden uit welke taken deze beroepsgroepen en beroepen bestaan.

De focus ligt verder op de taken die specifieke groepen werknemers met een arbeidsbeperking kunnen uitvoeren. Om een goed beeld te krijgen van deze taken, is het van belang om route 2 gelijktijdig of voorafgaand aan route 3 te doorlopen. Vervolgens moet onderzocht worden wat kenmerkende elementen zijn van de contexten waarbinnen werknemers deze taken uitvoeren.

Uitvoering

Deze route is een verdieping van de bestaande sectorbeschrijvingen. UWV kan samen met sectorale werkgevers- en werknemersorganisaties en arbeidsdeskundigen deze uitbreiding uitvoeren.

Route 4: Voorbeeldcasussen aangepaste en nieuwe functies

Bestemming

Het doorlopen van deze route geeft inzicht in de mogelijkheden binnen sectoren en branches om werk te creëren voor werknemers met een arbeidsbeperking. Het gaat om een database van voorbeelden van aangepaste en nieuwe functies voor werknemers met een arbeidsbeperking. Accountmanagers van werkgeversservicepunten kunnen werkgevers wijzen op praktijkvoorbeelden van geslaagde aangepaste functies in dezelfde sector om aarzelingen te overwinnen. Werkzoekenden met een arbeidsbeperking en hun begeleiders kunnen voorbeeldcasussen inbrengen in het overleg met een werkgever om passend werk te creëren.

Route

De basis is het ontwikkelen en vullen van een database met voorbeelden van aangepaste en nieuwe functies voor werknemers met een arbeidsbeperking. Hierbij is van belang om een vast format te gebruiken, zodat voor alle casussen dezelfde informatie beschikbaar is. Ook moet de database een zoekfunctie bevatten, die enerzijds zoeken op sector of branche en anderzijds zoeken op groepen werkzoekenden met een arbeidsbeperking mogelijk maakt.

Uitvoering

Arbeidsdeskundigen, uitvoerders van de teams inclusieve analyse, professionals van re-integratiebedrijven en andere professionals die betrokken zijn bij het creëren van werk voor werknemers met een arbeidsbeperking leveren de casussen aan. Het AKC kan een voortrekkersrol spelen bij de ontwikkeling en vulling van de database. Als locatie van de database is de website van het AKC geschikt.

Route 5: Vraag en aanbod in de regio

Bestemming

De vraag naar en het aanbod van werknemers met een arbeidsbeperking op niveau van de arbeidsmarktregio’s is het onderwerp van route 5. Het gaat enerzijds om de samenstelling en ontwikkeling van de regionale werkgelegenheid in combinatie met de mogelijkheden voor het soort werk en de context voor werknemers met een arbeidsbeperking en anderzijds om de omvang en beschikbaarheid van de verschillende groepen werkzoekenden met een beperking in de arbeidsmarktregio.

Dit biedt een stevige basis voor de marktbewerking van de regionale werkbedrijven en werkgeversservicepunten. Werkzoekenden met een arbeidsbeperking en werkgevers kunnen beter voorbereid worden op de mogelijkheden op de arbeidsmarkt. Ook de mogelijkheden in de regio kunnen veel beter benut worden.

Route

Deze route combineert de routes 1, 2 en 3. Route 1 geeft inzicht in welke sectoren en branches werknemers met een arbeidsbeperking werken en de dynamiek en duurzaamheid binnen deze sectoren en branches. Route 2 en 3 beschrijven sectoren en branches enerzijds en groepen werkzoekenden met een arbeidsbeperking anderzijds in termen van soort werk en taken en context in bedrijven.

Voor de vertaling naar regionaal niveau moet de omvang en ontwikkeling van de werkgelegenheid in de verschillende sectoren en branches in de regio enerzijds en de omvang en ontwikkeling van de verschillende groepen werkzoekenden met een arbeidsbeperking anderzijds worden gekoppeld aan de informatie uit route 2 en 3.

Deze informatie kan uitgebreid worden met informatie over relevante initiatieven en convenanten van sectoren in de regio.

Uitvoering

Op termijn kan deze route uitmonden in nieuwe basissets regionale arbeidsmarktinformatie die UWV momenteel periodiek uitbrengt. UWV kan dit samen met vertegenwoordigers uit de arbeidsmarktregio’s oppakken.

De regio’s zullen de informatie over sectorale initiatieven in de regio moeten aanleveren.

Route 6: Instrument beroepenzoeker op taakniveau

Bestemming

Deze route resulteert in een instrument dat op basis van de taken die een werkzoekende met een arbeidsbeperking kan en wil uitvoeren, bepaalt in welke beroepen deze taken voorkomen, in welke sectoren, branches en soort bedrijven deze beroepen voorkomen en welke vacatures er voor deze beroepen zijn in de regio.

Route

Het instrument is geïnspireerd op SIMA, een instrument dat UWV enkele jaren geleden heeft gebruikt voor zieke uitzendkrachten. Met SIMA kon UWV op basis van geambieerde taken en opleidingsniveau van een werkzoekende een overzicht genereren van beroepen waarin die taken voorkomen.

De eerste stap in deze route is om te bepalen of er een beroependatabase is met een uitsplitsing naar taken. Zo ja, dan kan een opvolger van SIMA ontwikkeld worden. Vervolgens moet een koppeling plaatsvinden van dit instrument met vacaturedatabases zoals Werk.nl of WBS.

Uitvoering

UWV kan dit instrument ontwikkelen, maar dat is niet noodzakelijk. UWV of het AKC kan een aanbesteding uitzetten om een bedrijf te selecteren dat de ontwikkeling van dit instrument op zich neemt.

Accepteer de voorwaarden

Gebruik van dit werk is toegestaan conform licentie creative commons CC-BY-4.0. Deze gebruikslicentie vervalt zes maanden na het verschijnen van een nieuwe editie van het werk. Het auteursrecht op dit werk berust bij de Staat der Nederlanden, ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.


Download document Download document