2.4.1 Inleiding
In deze stap wordt vastgesteld of de context binnen een bedrijf geschikt is voor werkzoekenden met een arbeidsbeperking of andersom of een werkzoekende past in de context in een specifiek bedrijf. Bij de context gaat het onder meer om de bedrijfscultuur, de begeleidingsmogelijkheden en ontwikkelingsmogelijkheden binnen het bedrijf. Bij de werkzoekenden gaat het om de randvoorwaarden om te kunnen werken, de begeleidingsbehoefte en de ontwikkelingsmogelijkheden.
2.4.2 Instrumenten gericht op processtap ‘matchen context bedrijf’
Vooralsnog spelen systemen en instrumenten die arbeidsmarktinformatie genereren voor deze processtap een beperkte rol. Relevante informatie wordt op de werkvloer verzameld en niet geregistreerd in toegankelijke systemen. Hiermee zouden de mogelijkheden van een bedrijf voor het bieden van werk aan werknemers met een arbeidsbeperking transparant worden.
Wel worden ten behoeve van deze stap in de praktijk diverse methoden gebruikt, zoals het Bedrijfsadvies inclusieve arbeidsorganisatie van UWV (dat niet alleen kijkt naar de inhoud van het werk en de bedrijfsprocessen, maar ook naar contextuele factoren in een bedrijf), vergelijkbare methoden van re-integratiebedrijven en SW-bedrijven en diverse methoden om na te gaan in hoeverre de bedrijfscultuur gunstig is voor het aannemen van mensen met een arbeidsbeperking.
2.4.3 Innovaties gericht op processtap ‘matchen context bedrijf’
≥ Maastrichtse Workability Monitor
De Maastrichtse Workability Monitor komt voort uit het Slotervaartproject. In het kader van dit project heeft het Slotervaartziekenhuis in Amsterdam, samen met de Universiteit van Maastricht en UWV, een groot aantal Wajongers geworven, opgeleid en werkervaring laten opdoen. Werkprocessen zijn heringericht om arbeidsinpassing van Wajongers mogelijk te maken. Uit dit project is de methode Inclusieve arbeidsorganisatie van UWV voortgekomen.
Binnen het Slotervaartproject is ook de Maastrichtse Workability Monitor ontwikkeld. Dit instrument brengt het arbeidsvermogen van werknemers met een arbeidsbeperking in beeld en volgt de ontwikkeling ervan. Het arbeidsvermogen is de mate waarin een werknemer lichamelijk en geestelijk in staat is om aan de eisen van het werk te voldoen. Hierbij gaat het niet alleen om de eisen van het werk zelf, maar om naar de werksfeer, het management en de werkomgeving. Meer informatie over deze monitor:
2.4.4 Praktijk werkgeversservicepunten bij ‘matchen context bedrijf’
Werkgeversservicepunten maken in de praktijk geen onderscheid tussen het matchen op de context in het bedrijf en het matchen op de inhoud van het werk. Er wordt niet eerst vastgesteld of werkzoekenden met een arbeidsbeperking matchen met de context in een bedrijf en vervolgens met de inhoud van het werk. Dit gebeurt in één stap, waarbij meestal de nadruk ligt op de inhoud van het werk. De Werkplekscan van het werkgeversservicepunt in Den Haag is een voorbeeld van een vernieuwing waar informatie over bedrijven wordt vastgelegd. Deze informatie betreft context en inhoud van het werk.
Na bedrijfsbezoeken registeren werkgeversservicepunten over het algemeen geen informatie in een systeem over de mogelijkheden en onmogelijkheden in het bedrijf voor werknemers met een arbeidsbeperking. Wel registreren ze informatie over vacatures, gespreksverslagen en voorgenomen opvolgingsacties.
≥ Werkplekscan WSP Den Haag
Voordat het Werkgeversservicepunt Den Haag werkzoekenden met arbeidsbeperking plaatst bij een werkgever, maakt een arbeidsdeskundige een werkplekscan. Hierbij stelt de arbeidsdeskundige vast wat de functie precies inhoudt, uit welke taken en onderdelen de functie bestaat en welke competenties in de praktijk echt nodig zijn. Daarbij brengt hij ook de context in het bedrijf in kaart. De kenmerken van het werk en de context worden vergeleken met de kenmerken van werkzoekenden. Op basis daarvan worden kandidaten voor het werk geselecteerd.
Werkplekscan WSP Den Haag
Voor de werkplekscan geldt een vast format met de volgende contextuele factoren:
Hoe is de cultuur in de organisatie of op de afdeling?
Wat zijn de huisregels?
Hoe is de stijl van leidinggeven?
Is er overleg tussen de leidinggevende en de medewerkers?
Vindt er beoordeling van het functioneren plaats?
Op welke wijze wordt er begeleiding gegeven?
Wie gaat de medewerker inwerken?
Is er sprake van deadlines of productiepieken?
Zijn er doorgroeimogelijkheden?
Daarnaast worden de volgende kenmerken over de inhoud van het werk vastgelegd:
taakbeschrijving;
welke diensten/producten het bedrijf levert;
opleidingseis;
ervaringseis;
welke competenties belangrijk zijn;
beschrijving van de ruimte waarin de werkzaamheden plaatsvinden;
organisatie van de werkzaamheden;
wat de werktijden zijn;
hoe veel mensen er werkzaam zijn op de afdeling en in welke functies;
wie de leidinggevende is.
Deze werkplekscan wordt dus gebruikt om werkzoekenden te selecteren die matchen op de inhoud van het werk en passen in de context in het bedrijf. Het wordt niet andersom gebruikt: dus werkzoekenden (of hun begeleiders) kunnen in een database met werkplekscans geen bedrijven selecteren die bij hen passen.
Om de mogelijkheden van werknemers met een arbeidsbeperking in bedrijven in kaart te brengen maken werkgeversservicepunten vaak gebruik van het Bedrijfsadvies inclusieve arbeidsorganisatie (zie https://www.werk.nl/werkgevers/images/Bedrijfsadvies_inclusieve_arbeidsorganisatie.pdf). Op basis hiervan maken zij uitgebreide rapportages, maar ze registeren geen informatie in een systeem.
2.4.5 Conclusie over processtap ‘matchen context bedrijf’
In deze stap worden werkzoekenden met een arbeidsbeperking gematcht met de context binnen een bedrijf en andersom. Er zijn geen systemen of instrumenten die arbeidsmarktinformatie genereren voor deze processtap. Relevante informatie wordt op de werkvloer verzameld en niet geregistreerd in toegankelijke systemen. Hierdoor zijn de mogelijkheden van bedrijven voor het bieden van werk aan werknemers met een arbeidsbeperking niet transparant voor de buitenwereld. De Haagse werkplekscan is een innovatie die op termijn als basis kan dienen voor het vastleggen van arbeidsmarktinformatie voor deze processtap.