De houding van de arbeidsdeskundige ten aanzien van evidence-based werken is een belangrijke randvoorwaarde voor het borgen ervan. Het gaat dan om het ‘interne kenniskompas’ van de professional. De theorie van gepland gedrag (theory of planned behavior, TPB) biedt een basis voor het begrijpen van de drivers om bepaald gedrag – zoals evidence-based werken – te omarmen en uit te voeren.1
Figuur 3. Theorie van gepland gedragDe theorie van gepland gedrag stelt dat intentie de belangrijkste factor is voor gedrag. Intentie wordt gestuurd door drie factoren:
Het belang dat aan het gedrag wordt gehecht.
De druk vanuit de omgeving (de sociale norm).
De ingeschatte eigen vaardigheid om het gedrag effectief te vertonen.
Prof. dr. Roland Blonk, hoogleraar Arbeidsdeskundigheid aan Tilburg University, heeft de theorie van gepland gedrag in zijn oratie gebruikt als basis voor de ontwikkeling van de professionaliteit van de arbeidsdeskundige. Astrid Hazelzet (TNO) heeft de theorie vertaald in een aantal stappen om bestendig gebruik van kennis in de dagelijkse routine van een professional te borgen.
Figuur 4. Hazelzet, 2018, TNODe theorie is opgesteld door Icek Ajzen, voortbordurend op de theorie van geredeneerd gedrag (theory of reasoned action, TRA) die Ajzen in 1975 ontwikkelde met Martin Fishbein.