Arbeidsdeskundig Kennis Centrum (AKC)
Het totale project bestaat uit zes deelstudies en richt zich op het verwerven van zowel wetenschappelijke kennis als praktijkkennis over kansen en belemmeringen met betrekking tot duurzame arbeidsparticipatie bij mensen met ASS en een IQ>80. De International Classification of Functioning, Disability and Health (1) (ICF) is hierbij als uitgangspunt genomen om aan te sluiten bij ander internationaal onderzoek op het terrein van het menselijk functioneren en de problemen die daarin kunnen optreden (zie figuur 1.1). De ICF bestaat uit een raamwerk van classificaties die samen een gestandaardiseerd begrippenapparaat vormen voor het beschrijven van het dagelijks functioneren van mensen en hun welzijn. Aspecten van het menselijk functioneren die gerelateerd kunnen zijn aan een gezondheidsprobleem, worden in de ICF op systematische wijze geordend.
Figuur 1.1: schematisch overzicht ICF-model
Vier van de zes deelstudies zijn binnen verschillende UWV-districtskantoren uitgevoerd door teams van verzekeringsartsen en arbeidsdeskundigen in overleg met en begeleid door het projectteam van het UMCG. De andere twee deelstudies zijn door het projectteam zelf uitgevoerd.
Vier UWV-studies
Deelstudie 1 (UWV Rotterdam) richtte zich op het verwerven van kennis over arbeidscompetenties bij mensen met ASS. Meer specifiek: hoe kunnen deze competenties in kaart worden gebracht en hoe kan een dergelijke meting bijdragen aan betere beoordeling en begeleiding?
Deelstudie 2 (UWV Venlo) ging na of er een geschikte beroepentest beschikbaar is, waar deze test uit moet bestaan en wat hierbij aandachtspunten zijn. Dit tegen de achtergrond van het feit dat Wajongers met ASS meer moeite hebben met het keuzeproces voor beroep en opleiding dan andere doelgroepen binnen de Wajong.
Deelstudie 3 (UWV Assen) richtte zich op het in kaart brengen van argumenten voor het opleggen van een urenbeperking en/of een gefaseerde aanpak bij re-integratie in werk bij mensen met ASS. Deze studie kwam voort uit de constatering dat het voor veel Wajongers niet of niet gelijk mogelijk is om fulltime te werken, naar alle waarschijnlijkheid vanwege een langere hersteltijd. Op basis van de huidige gang van zaken bij het UWV krijgt deze groep echter geen urenbeperking opgelegd.
In deelstudie 4 (UWV Eindhoven) is bepaald welke factoren in de ontwikkelingsgeschiedenis van jongeren met ASS die duiden op overvraging, samen hangen met arbeidsparticipatie. Met de huidige classificering volgens de DSM-IV wordt autisme niet ingedeeld in categorieën van meer of minder ernst, terwijl er ook geen instrumenten zijn om dat te meten. Als de ASS-problematiek ernstiger is, is overvraging echter wel sneller aan de orde.
Twee UMCG projecten
Interdisciplinaire samenwerking binnen Wajongteams. In een masterthese voor de opleiding Sociale Psychologie aan de Rijksuniversiteit Groningen is onderzocht in hoeverre er binnen de vier deelnemende Wajongteams sprake is van interdisciplinaire samenwerking. Dit gebeurde aan de hand van een theoretisch model over interdisciplinaire samenwerking.
Determinanten van duurzame arbeidsparticipatie. In deze deelstudie van het UMCG is met behulp van vragenlijstonderzoek inzicht verkregen in welke persoonlijkheids- en omgevingskenmerken samenhangen met arbeidssucces van mensen met ASS.
Schematische weergave overkoepelend project
Figuur 1.2. geeft weer op welk onderdeel van het beoordelings- en participatietraject de afzonderlijke zes deelprojecten zich richten.
Figuur 1.2: schematisch overzicht onderzoeksproject
De groene blokjes geven het participatieproces voor Wajongers bij het UWV weer. Bij het paarse blokje en de paarse pijlen gaat het om het deelproject Samenwerking in de Wajongteams. De blauwe blokjes geven de vier deelstudie van de UWV-teams weer. De determinantenstudie van het UMCG is weergegeven in gele blokken, gerubriceerd volgens het ICF-model in ziektegerelateerde, persoonlijke en externe factoren.