Bij de beoordeling van onderlinge personele relaties en management spelen de volgende factoren een rol: sociale steun van collega’s, relaties met naaste collega’s, vertrouwen in collega’s, sociale steun van directe leidinggevende, leiderschapskwaliteit, relatie met directe leidinggevende, rechtvaardigheid, het betrekken van medewerkers, veranderingen in de werkplek en erkenning.
Sociale steun bestaat uit interacties tussen mensen die tegemoetkomen aan sociale basisbehoeften (zoals affectie, goedkeuring, erbij horen en veiligheid) van de ontvanger. Sociale steun ontvang je dus binnen sociale relaties met andere mensen in de omgeving en kan bestaan uit bijvoorbeeld een compliment, advies of hulp bij klussen in en om het huis. Deze sociale interacties vallen onder sociale steun, maar ook de tevredenheid erover is van belang. Tevredenheid is de mate waarin de sociale interacties overeenkomen met de behoeften. Dit wil zeggen dat de hoeveelheid steun precies goed is, en dus niet te veel en niet te weinig is.
De volgende dimensies binnen het domein ‘Onderlinge relaties met collega’s en het management’ hebben invloed op de gezondheid van de medewerker en/of het functioneren in werk:
Dimensie | Richting | Invloed op gezondheid | Invloed op het functioneren in werk |
Sociale steun van collega’s | Lage sociale steun | Voorspelt het ontstaan van stressgerelateerde aandoeningen [4] | |
Vergroot de kans op lage rugklachten [20] | |||
Lage werkgerelateerde sociale steun | Geassocieerd met matig risico op veel voorkomende mentale stoornissen [3] | ||
Relaties met naaste collega’s | Lage sociale steun | Voorspelt het ontstaan van stressgerelateerde aandoeningen [4] | |
Vergroot de kans op lage rugklachten [20] | |||
Lage werkgerelateerde sociale steun | Geassocieerd met matig risico op veel voorkomende mentale stoornissen [3] | ||
Vertrouwen in collega’s | Hoge mate van vertrouwen in collega’s | Vergroot de intrinsieke motivatie om te werken, sociale contacten en samenwerking op de werkvloer [27] | |
Sociale steun van directe leidinggevende | Lage sociale steun | Voorspelt het ontstaan van stressgerelateerde aandoeningen [4] | |
Lage werkgerelateerde sociale steun | Geassocieerd met matig risico op veel voorkomende mentale stoornissen [3] | ||
Weinig ondersteunend leiderschap | Voorspelt arbeidsongeschiktheid [19] | ||
Relatie met directe leidinggevende | Weinig ondersteunend leiderschap | Voorspelt arbeidsongeschiktheid [19] | |
Rechtvaardigheid | Lage mate van rechtvaardigheid | Voorspelt het ontstaan van zowel kortdurend als langdurig ziekteverzuim[16] | |
Hoge mate van rechtvaardigheid | Beschermend voor emotionele uitputting [18] | ||
Lage mate van relationele rechtvaardigheid | Geassocieerd met een verhoogd risico op het ontwikkelen van veel voorkomende mentale klachten zoals depressie, angst en werkgerelateerde stress [17] | ||
Voorspelt het ontstaan van stressgerelateerde aandoeningen [4] | |||
Geassocieerd met mentale gezondheidsproblemen [28] | |||
Distributieve en procedurele rechtvaardigheid | Dragen bij aan minder depressieve symptomen [29] | ||
Het betrekken van medewerkers | Lage procedurele rechtvaardigheid | Geassocieerd met een verhoogd risico op het ontwikkelen van veel voorkomende mentale klachten zoals depressie, angst en werkgerelateerde stress [17] | |
Voorspelt het ontstaan van stressgerelateerde aandoeningen [4] | |||
Geassocieerd met mentale gezondheidsproblemen [28] | |||
Veranderingen in de werkplek | Lage procedurele rechtvaardigheid | Geassocieerd met een verhoogd risico op het ontwikkelen van veel voorkomende mentale klachten zoals depressie, angst en werkgerelateerde stress [17] | |
Voorspelt het ontstaan van stressgerelateerde aandoeningen [4] | |||
Geassocieerd met mentale gezondheidsproblemen [28] | |||
Erkenning en waardering | Weinig ondersteunend leiderschap | Voorspelt arbeidsongeschiktheid [19] | |
Lage beloning | Vergroot het risico op het ontwikkelen van uitputting [18] | ||
Hogere beloning | Geassocieerd met minder langdurig ziekteverzuim door mentale problemen [25] | Geassocieerd met minder langdurig ziekteverzuim door mentale problemen [25] | |
Onevenwichtige balans tussen inspanning en beloning | Significante correlatie met slapeloosheid [30] |