Arbeidsdeskundig Kennis Centrum (AKC)
Proces
De term ‘scan’ refereert niet aan één instrument, maar naar een proces dat bestaat uit verschillende stappen, waarin verschillende instrumenten zijn toegepast en verschillende (tussen)producten zijn opgeleverd. Grofweg kunnen we drie fases onderscheiden, die in chronologische volgorde zijn doorlopen (zie box 2). Dit onderzoekscahier legt alle drie de fases uit.
Box 2 De drie hoofdfases van de Scan Werkvermogen Werkzoekenden
Vragenlijstonderzoek
Scangesprek
Scanverslag
Korte samenvatting proces
De Scan-vragenlijst (1a) is alleen als papieren versie beschikbaar. De arbeidsdeskundige verstrekt deze vragenlijst aan een werkzoekende. De vragenlijst is een instrument om werkzoekenden een beeld te geven van hun werkvermogen. Ook signaleert de vragenlijst signalen van mogelijke risicofactoren voor werkzoekgedrag en een verminderd werkvermogen in de toekomst.
De arbeidsdeskundige scoort de vragenlijst door middel van een scoreformat (1b)
op een resultatenverslag (1c)
en geeft de werkzoekende op basis hiervan een factsheet (1d) met de uitslag van de vragenlijst. De factsheet benadrukt ook het belang van een gesprek. De arbeidsdeskundige kan er ook voor kiezen om deze toelichting mondeling te geven.
In het gesprek (2) worden de aandachtspunten met betrekking tot het werkvermogen en het werkzoekgedrag besproken. Ook worden actiepunten geformuleerd om het werkvermogen en werkzoekgedrag te verbeteren of op peil te houden.
De arbeidsdeskundige maakt op basis van het gesprek een Scanverslag (3a). Hierin staan de voornaamste uitkomsten van de Scan-vragenlijst en het Scangesprek. De werkzoekende ontvangt dit verslag en kan vervolgens zelf of met ondersteuning van derden aan de slag met de geformuleerde actiepunten.
De opdrachtgever van de Scan (bijvoorbeeld een gemeente of het UWV) krijgt alleen een terugkoppeling van de actiepunten (3b). Hiermee kan het vervolg op het afnemen van de scan worden gemonitord.
Maatwerk
De toepassing van de Scan vraagt om maatwerk. De procesbeschrijving is niet uitputtend en laat dan ook binnen bepaalde grenzen ruimte aan de eigen professionele inschatting van de arbeidsdeskundige in zijn beroepspraktijk. Het gaat hierbij om:
de manier van uitnodigen voor deelname aan de Scan;
de locatie waar het invullen van de vragenlijst en het gesprek plaatsvindt;
de manier van terugkoppeling aan de cliënt (met factsheet of mondeling) als startpunt van het gesprek.
Meerwaarde
De Scan Werkvermogen Werkzoekenden geeft de arbeidsdeskundige in één oogopslag een compleet beeld en voorkomt dat onderwerpen worden overgeslagen. Het maakt de blik van de arbeidsdeskundige objectief en neutraal. Het instrument werkt activerend en motiverend. De meerwaarde is dat de cliënt zelf analyseert waar de crux zit. Voorwaarde is wel dat de scan in zijn totaliteit wordt toegepast. Als samenhangend geheel heeft het instrument een meerwaarde ten opzichte van andere instrumenten.
Ervaringen van arbeidsdeskundigen die hebben deelgenomen aan de praktijktest
‘Ik heb veel ervaring met loopbaancoaching, dus ik ben niet verrast door de vragen in de vragenlijst. Maar het goede van dit instrument is de compleetheid: je hebt in één keer een compleet beeld. In de praktijk betrap ik mezelf er in mijn reguliere consulten wel eens op dat ik bepaalde onderwerpen oversla. Nu niet: de lijst en de agendasettingkaart liggen er. Dat heeft zo z’n voordelen.’
‘Ik ben zelf zeer ervaren, maar dit instrument is heel goed: anders ga je teveel fixeren op een terrein waarvan je zelf denkt dat het problematisch is.’
‘De concurrentie aan de voorkant is groot, dus je moet goed laten weten waarmee je je onderscheidt. De insteek is: zelf met de persoon analyseren waar de crux zit. Wat kun je zelf doen? Dat is de meerwaarde.’