Arbeidsdeskundig Kennis Centrum (AKC)
De Werkscan is een wetenschappelijk gevalideerd instrument dat tot doel heeft een werkende inzicht te geven in zijn balans tussen de (toekomstige) eisen in het werk en zijn (toekomstige) belastbaarheid. De Werkscan maakt het mogelijk dat een werkende zijn eigen duurzame inzetbaarheid beoordeelt. De Werkscan houdt de werkende als het ware een spiegel voor, en stimuleert een werkende om zelf actie te ondernemen op zijn inzetbaarheid.
De Werkscan is ontwikkeld door het Arbeidsdeskundig Kennis Centrum (AKC) op verzoek van en in samenwerking met de Nederlandse Vereniging van Arbeidsdeskundigen (NVvA). Sinds 1 januari 2014 beheert Blik op Werk de Werkscanvragenlijst en regelt de training van Werkscandeskundigen. De Werkscan is geschikt voor (jongere en oudere) werknemers en ook voor zelfstandigen.
Het proces van de Werkscan is opgebouwd uit drie stappen (zie figuur 1).
Figuur 1 Schematische weergaven van het doel en de opbouw van de Werkscan
Stap 1: Invullen van de online Werkscanvragenlijst
De online vragenlijst bestaat uit de Work Ability Index (WAI)1, een instrument om het werkvermogen vast te stellen, en vragen over acht signaalgebieden die het werkvermogen beïnvloeden. Na het invullen ontvangt de werkende het Werkscanrapport. In het rapport is een advies voor het wel of niet voeren van een Werkscangesprek opgenomen. Alleen bij een lage WAI-score krijgen werkenden het advies om een gesprek te voeren (de schaal loopt van 7 tot 49). Bij een WAI-score lager dan 43 krijgt de werkenden het (dringende) advies om een Werkscangesprek aan te gaan. Daarnaast geeft het rapport aan op welke signaalgebieden de werkende actie moet ondernemen om het werkvermogen te verbeteren.
In het kader hieronder wordt een nadere toelichting gegeven op de vragenlijst en de samenhang tussen de WAI en de signaalgebieden.
Opbouw van de Werkscanvragenlijst
De Werkscan is opgebouwd uit de WAI en uit vragen over een aantal signaalgebieden die het werkvermogen beïnvloeden. De signaalgebieden geven aan op welke gebieden de werkende actie kan ondernemen om het werkvermogen te verbeteren.
Het gaat om de volgende signaalgebieden:
Gezondheid
Leefstijl
Werk
Werk-privé balans
Scholing/opleiding
Loopbaanontwikkeling
Loopbaanmobiliteit
Zelfredzaamheid
Na het invullen krijgt de werkende een WAI-score en een score op elk van de acht signaalgebieden. De WAI-score wordt uitgedrukt op een schaal die loopt van 1 tot 49. De scores op de signaalgebieden worden uitgedrukt op een driepuntsschaal: sterk, zwak of geen signaal.
Samenhang tussen WAI-score en signaalgebieden
Uit de analyse van bijna drieduizend ingevulde Werkscanvragenlijsten blijkt dat er ook daadwerkelijk een samenhang is tussen de WAI-score en de resultaten op de signaalgebieden van een werkende, zoals de ontwikkelaars van de Werkscan vermoedden. Bij ieder sterk signaal dat de werkende krijgt, daalt zijn WAI-score met gemiddeld met 2,2 punten. Bij ieder zwak signaal dat de werkende krijgt, daalt zijn WAI-score gemiddeld met 0,6 punt.
Stap 2: Het Werkscangesprek
Het Werkscangesprek is een coachingsgesprek met een Werkscandeskundige. De werkende beslist zelf of hij een Werkscangesprek aan wil gaan. De Werkscandeskundigen maken bij het voeren van de coachingsgesprekken gebruik van Motivational Interviewing2. Motivational Interviewing (MI) is een gespreksmethode waarbij het vergroten van motivatie tot verandering centraal staat. In het gesprek wordt per signaalgebied bekeken hoe de werkende zijn werkvermogen kan verbeteren. Dit mondt uit in een lijst met actiepunten.
Stap 3: De werkende gaat aan de slag met de actiepunten
Zoals onder stap 2 genoemd, wordt tijdens het gesprek een lijst met actiepunten opgesteld om het werkvermogen te verbeteren. Na het gesprek dient de werkende met deze actiepunten aan de slag te gaan. Uit het gesprek kan ook naar voren komen dat het niet nodig is om actie te ondernemen.
Nederlandse vertaling van de WAI, licentiehouder is Blik op Werk, zie www.workabilityindex.nl
De Zwart, B.C.H., V Veldhuis en M.H.W. Frings (2012) Ontwikkeling van de Werkscan. Eindverslag van het ontwikkeltraject en de gebruikerstest. AKC Onderzoekscahier 7.