Psychisch ziek? Aan het werk!

“Hoe help je mensen met overspannenheid of een psychisch probleem (weer) aan het werk? Er valt veel winst te behalen door een betere afstemming tussen professionals, en: we moeten af van het idee dat werk belastend is voor de psychisch zieke werknemer.” Dit stelt dr. Evelien Brouwers van Tilburg University. Brouwers vindt het wonderlijk dat er niet al veel meer onderzoek is gedaan naar hoe mensen met psychische problemen zo snel mogelijk weer aan het werk kunnen.

Gezien de omvang van de problematiek (ziekteverzuim door psychische problemen zoals overspanning, angst, depressie, en burn-out kost de samenleving jaarlijks 2,7 miljard euro) verbaast het de onderzoeker dat er maar weinig onderzoek is gedaan naar methoden om mensen met psychische problemen weer zo snel mogelijk aan de slag te krijgen. “Bovendien worden werkwijzen waarvan we weten dat ze werken, nog weinig gebruikt in de praktijk”, aldus Brouwers die in vier stappen dichterbij de oplossingen denkt te komen.

1. Niet blindstaren op psychische problematiek alleen
Ziekteverzuim wordt maar voor een beperkt deel door de ziekte zelf bepaald wordt. Vaak wordt de ziekte als de oorzaak gezien, en ziet men de oplossing dus ook in het wachten tot iemand weer beter is. Maar er zijn ook andere factoren die het ziekteverzuim beïnvloeden.

2. Betere afstemming tussen professionals
Het tweede dat zou moeten veranderen, is dat zorgverleners die een uitgevallen werknemer begeleiden veel meer onderling moeten afstemmen. Daardoor kunnen diagnoses en behandeladviezen sterk van elkaar verschillen.

3. Richtlijnen beter volgen
Huisartsen, bedrijfsartsen en eerstelijnspsychologen moeten aanzienlijk beter hun beroepsrichtlijnen volgen. Monitoring, alert zijn en vroeg ingrijpen als het niet goed gaat zijn belangrijke onderdelen van de richtlijn psychische problemen voor bedrijfsartsen. Ondanks de gebleken effectiviteit van deze richtlijn, volgen bedrijfsartsen deze maar matig.

4. Werk kan ook beter maken
We moeten af van het idee dat we mensen niet met werk moeten ‘belasten’. Vaak hebben zorgverleners zoals psychologen, maatschappelijk werkers, huisartsen en psychiaters een focus op ziekte of klachten. Ze vergeten dat werk ook een goed middel kan zijn om te herstellen, zeker als iemand al langer thuis zit. Eventueel in een andere baan, maar meedoen aan het arbeidsproces is goed voor mensen. Werk zou prominenter op de agenda van deze zorgverleners moeten komen.