Alertheid vereist voor preventie psychisch verzuim in relatie tot het coronavirus op lange termijn. Na de forse stijging van het aantal verzuimmeldingen in de maand maart 2020 met 30%, neemt het aantal nieuwe verzuimmeldingen in april en mei fors af. Toch duurt het gemiddeld langer voordat iemand weer is hersteld. Arbodiensten ArboNed en HumanCapitalCare waarschuwen voor langdurend verzuim door psychische klachten als gevolg van het coronavirus en de nieuwe werksituatie. Alertheid en contact met werknemers, duidelijke kaders en op tijd hulp inschakelen van experts is het devies.
Analyse verzuim
Uit analyse van het verzuim van januari tot en met mei 2020 concluderen ArboNed en HumanCapitalCare:
- Het gemiddeld verzuimpercentage in het eerste kwartaal van 2020 komt uit op 4,7%, (ten opzichte van 4,5% in 2019). Dit wordt met name veroorzaakt door de explosieve stijging in maart (5,6%).
- Het aantal verzuimmeldingen in april en mei ligt circa 40% lager dan gebruikelijk is in deze periode.
- Het aantal nieuwe verzuimmeldingen in april en mei neemt twee keer zo snel af in de door de overheid aangewezen getroffen sectoren.
- Bij de zorgberoepen met fysiek contact valt op dat - na de relatief lage piek - het aantal verzuimmeldingen minder snel afneemt en hoger blijft dan bij overige sectoren, rond het reguliere niveau van voor de coronacrisis.
- De bouw en de sector vervoer en opslag hadden te maken met de hoogste piek van verzuim.
- Kantoormedewerkers meldden zich het minst vaak ziek in deze periode.
- Sinds het uitbreken van de coronacrisis heeft ArboNed corona-gerelateerde vragen toegevoegd aan de digitale vragenlijst die werknemers na hun ziekmelding ontvangen. Hiermee is inzicht verkregen in het effect van het coronavirus op verzuim binnen het mkb. Het percentage respondenten dat hierin aangeeft dat het verzuim te maken heeft met het coronavirus bij henzelf, hun directe omgeving of daarop lijkende (griepachtige) klachten, daalt van meer dan 50% tijdens de piek in maart tot net onder de 10% begin juni 2020.
Nederland werkt door
Jurriaan Penders, directeur Medische zaken HumanTotalCare, waar ArboNed en HumanCapitalCare onderdeel van zijn: “Onze conclusie is dat werkend Nederland het ondanks alle uitdagingen in deze ingewikkelde periode het eigenlijk best goed doet op het gebied van werk en verzuim. Maar hoewel men zich minder vaak ziekmeldt, duurt het zogenoemde kort verzuim (korter dan 6 weken) wel langer dan gemiddeld, bijvoorbeeld door langer ‘uitzieken’. Het effect op langdurend verzuim is op dit moment nog niet goed zichtbaar.”
Belang preventie psychisch verzuim
Na een aanvankelijke daling van het aandeel psychisch verzuim, zien de arbodiensten vanaf eind april 2020 dit aandeel weer stijgen tot het gebruikelijke niveau van vorig jaar. Penders: “De vraag is nu hoe dit zich de komende tijd verder ontwikkelt. We verwachten dat de impact voor onder andere thuiswerkers of mensen in de zorg groter is dan we nu nog in onze cijfers waarnemen. Het duurt vaak even voordat de bekende emmer overloopt en de diagnose psychisch verzuim wordt pas na 6 weken na de ziekmelding door de bedrijfsarts officieel vastgelegd. Maar als iemand uitvalt met psychische klachten is het vaak voor langere tijd met alle gevolgen van dien. Des te belangrijk is het om alert te zijn en als leidinggevende goed in contact te blijven met de werknemers, duidelijke kaders te stellen en op tijd hulp van experts in te schakelen als dat nodig is. Ondernemen en werken in deze nieuwe ‘anderhalvemetereconomie’ vraagt de nodige flexibiliteit van het bedrijf en de werknemers, waarbij we een enorme behoefte signaleren aan (preventief) advies en begeleiding zoals onze Checklist Werken in de nieuwe werkelijkheid gericht op een veilige nieuwe werksituatie of MijnCoachlijn voor de nodige mentale steun."