Nederlandse Vereniging van Arbeidsdeskundigen (NVvA)
Als bijzonder hoogleraar Arbeidsdeskundigheid en Inclusieve Innovatie van Arbeid richt Roland Blonk zich in belangrijke mate op de kant van de werkgever. ‘Voor een inclusieve arbeidsmarkt heb je twee actoren nodig: het individu dat een probleem ervaart om de arbeidsmarkt op te komen én een werkgever die deze mensen wil aannemen. We weten vanuit onderzoek al veel over wat je kunt doen voor het individu, maar wringt het nog bij de implementatie. Hoe je de werkgever meekrijgt is nog veel minder onderzocht. Terwijl je die net zo hard nodig zijn om tot een oplossing te komen.’
Gewogen maatwerk
Voor 2023 en daarna staan er meerdere mooie onderzoeken op het programma rond het concept ‘Gewogen Maatwerk’. Deze zijn veelal gefinancierd door ZonMw. Roland: ‘Bij begeleiding (terug) naar werk is maatwerk belangrijk. Maar hoe weet je dat je de goede dingen doet? Het afwegingskader Gewogen Maatwerk, waar we al een aantal jaren aan werken, helpt hierbij. Je beschrijft op basis van wetenschappelijk verantwoorde kaders wat je precies doet, hoe je dat doet (bejegening) en welk effect je ziet van je handelen. Dat helpt arbeidsdeskundigen zowel bij vormgeving van en advisering over re-integratie als bij beoordeling van de ingezette interventies.’
Integratief gedragsmodel
Een belangrijk uitgangspunt bij beantwoording van de vraag ‘wat doe je precies?’ is het integratief gedragsmodel, vertelt Roland. ‘Deze wetenschappelijk onderbouwde theorie laat zien aan welke knoppen je kunt draaien om mensen te ondersteunen in hun re-integratie. Bijvoorbeeld hoe je motivatie kan versterken, welke vaardigheden iemand beter onder de knie kan krijgen of hoe je om kunt gaan met specifieke belemmeringen.’
Lerend netwerk van gemeenten, brancheorganisaties en hogescholen
Gewogen Maatwerk is ook de naam van een lerend netwerk van zeven gemeenten, verschillende brancheorganisaties en drie hogescholen, TNO en Tilburg University. Het netwerk is 1 september 2022 gestart en wordt voor vier jaar gefinancierd door ZonMw en door bijdragen van de deelnemende gemeenten. De centrale vraag: helpt een lerend netwerk kennisontwikkeling en implementatie rond re-integratie te versnellen? ‘De verschillende gemeenten voeren daarnaast elk afzonderlijk onderzoek uit, veelal gefinancierd door ZonMw, EU of NWA. Gemeente Tilburg wil bijvoorbeeld de economische veerkracht van alleenstaande moeders in de bijstand versterken. Gemeente Amsterdam onderzoekt of gebruik van het integratief model door leidinggevenden in de aansturing van trajectbegeleiders, terwijl die trajectbegeleiders het gebruiken voor de aansturing van hun kandidaten, tot een hogere uitstroom uit de uitkering leidt. En de gemeente Amersfoort richt haar pijlen op het stimuleren van opwaartse arbeidsmobiliteit aan de basis van de arbeidsmarkt.’
Opbrengst voor arbeidsdeskundigen
De opbrengsten van het onderzoek zijn waardevol voor het brede terrein van re-integratie en daarmee cruciaal voor arbeidsdeskundigen, zowel voor de inrichting van trajecten als voor de beoordeling daarvan. Daarnaast bieden de verschillende onderzoeken op deelgebieden verdiepend inzicht. ‘Neem het onderzoek naar economische veerkracht van alleenstaande moeders in de bijstand. Er wordt meer geld uitgegeven aan de re-integratie van mannen dan aan die van vrouwen. In een inclusieve arbeidsmarkt is het noodzakelijk dat professionals zich bewust zijn van dit verschil. Dit onderzoek naar bejegening en het effect daarvan op de re-integratie, zorgt voor een beter begrip over de factoren die inclusief werkgevergedrag bevorderen.’
Tools, interventie en onderwijs
‘De komende jaren vertalen we de kennis vanuit deze onderzoeken naar tools en interventies voor arbeidsdeskundigen. Ook maken we ons hard voor vertaling naar hbo en post-hbo, zodat de kennis direct aan de nieuwe generatie professionals wordt aangeboden. Enerzijds om individuen in hun re-integratie te ondersteunen, anderzijds om werkgevers te ondersteunen in inclusief werkgeversgedrag. Het moet tenslotte van twee (arbeidsdeskundige) kanten komen. Gewogen Maatwerk biedt hierbij een wetenschappelijk onderbouwde structuur. Als je weet aan welke knoppen je kunt draaien, kun je interventies doelgericht inzetten én evalueren.’
Wat betreft de werkgevers, ook daar staan belangrijke projecten op stapel. Daarover meer in een volgende bijdrage.