Nederlandse Vereniging van Arbeidsdeskundigen (NVvA)
Demissionair Minister Schouten presenteert een wetsvoorstel voor de vereenvoudiging van de banenafspraak aan de Tweede Kamer, schrijft binnenlandsbestuur.nl. Zowel de Raad van State als de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) uiten echter hun bedenkingen over dit initiatief.
Achtergrond van de wet banenafspraak
In 2013 werd de Wet banenafspraak tot stand gebracht in overleg met werkgevers, werknemers, en de overheid. Volgens deze wet moeten er tegen 2026 125.000 extra banen voor mensen met een arbeidsbeperking gecreëerd worden bij reguliere werkgevers. Eind 2022 was echter slechts 81.000 banen gerealiseerd, bijna 65% van het gestelde doel.
De noodzaak van vereenvoudiging
Ondanks een toenemende bereidheid onder werkgevers om mensen met een beperking aan te nemen, toont onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau aan dat inclusief werkgeverschap voor veel bedrijven nog geen prioriteit heeft. Het wetsvoorstel beoogt deze situatie te veranderen door de Wet banenafspraak te vereenvoudigen.
Voordelen voor werkgevers
Het kabinet streeft ernaar werkgevers met deze wet te ontlasten. Momenteel hebben werkgevers recht op maximaal drie jaar loonkostenvoordeel voor werknemers binnen de doelgroep van de banenafspraak, wat kan oplopen tot €2000 per jaar per werknemer. Minister Schouten wil werkgevers dit voordeel toekennen zolang de werknemer in dienst is, zonder de noodzaak van speciale UWV-verklaringen. Deze maatregelen zouden moeten leiden tot minder administratieve lasten, gepland voor 2025.
Gelijktrekken van de banenafspraak
Een ander aspect van het wetsvoorstel is het beëindigen van het onderscheid tussen overheids- en particuliere werkgevers. Momenteel geldt dit onderscheid nog, maar het kabinet streeft naar één uniforme banenafspraak voor alle werkgevers.
Hervorming van de quotumregeling
De quotumregeling wordt eveneens hervormd. Deze maatregel wordt ingezet wanneer werkgevers de afgesproken aantallen niet halen, en bij niet-naleving volgt een heffing. In het nieuwe wetsvoorstel blijft de quotumregeling bestaan, maar goed presterende werkgevers krijgen een bonus in de vorm van een hoger loonkostenvoordeel. Hiermee worden bedrijven beloond die meer werknemers met een beperking aannemen.
Onzekerheid over het effect
Het is echter onzeker of deze wetswijzigingen daadwerkelijk zullen leiden tot meer banen voor mensen met een beperking. De VNG waarschuwt dat sommige aspecten van het wetsvoorstel mogelijk op weerstand bij werkgevers zullen stuiten, met mogelijke negatieve gevolgen. Zo benoemt de VNG de uitdaging van het inzichtelijk maken van uren inkoop en detachering voor werkgevers.
Kritiek van de raad van state
De Raad van State uit eveneens zorgen en wijst op de rol van de overheid. Door het onderscheid tussen overheid en particuliere sector op te heffen, zou de druk op de overheid om aan de banenafspraak te voldoen afnemen. Bovendien zou de wettelijke monitoring geen inzicht meer bieden in de prestaties van verschillende sectoren.
De Tweede Kamer zal bepalen wanneer dit wetsvoorstel wordt besproken.