Nederlandse Vereniging van Arbeidsdeskundigen (NVvA)
Kunstmatige intelligentie (AI) kan bijdragen aan meer inclusie op de arbeidsmarkt, vooral voor mensen met een beperking. Dat stelt UWV in een achtergrondartikel over de inzet van AI in voorzieningen voor werkenden. De organisatie test in verschillende pilots hoe AI helpt bij lezen, spreken en communiceren — vaardigheden die essentieel zijn voor duurzame arbeidsparticipatie.
De toepassingen variëren van voorleesbrillen tot spraakherkenning en live ondertiteling. Volgens Ilse Hento, strategisch kennisadviseur bij UWV, bieden deze innovaties concrete ondersteuning aan mensen die anders dreigen uit te vallen of moeilijk aansluiting vinden op de werkvloer.
Van pilot naar praktijk: wat werkt?
In de pilots onderzoekt UWV samen met gebruikers wat écht werkt. Voorbeelden zijn:
-
Voorleesbrillen, die teksten in realtime omzetten naar spraak voor mensen met een visuele beperking;
-
Speaksee, een AI-oplossing die gesprekken live ondertitelt voor doven en slechthorenden;
-
Spraakapps, die de verstaanbaarheid van mensen met spraakproblemen verbeteren.
De voorzieningen worden inmiddels vergoed en blijken een verschil te maken op de werkvloer — mits goed geïntroduceerd en begeleid. Professionals spelen hierin een sleutelrol, benadrukt Hento: “Je kunt AI niet zomaar over de schutting gooien. Het vraagt betrokkenheid van werkgevers, collega’s én begeleiders.”
Aandacht voor ethiek en uitvoerbaarheid
Bij de inzet van AI kijkt UWV nadrukkelijk naar ethiek, toegankelijkheid en privacy. Niet elke tool is zomaar te koppelen aan interne systemen. Daarom werkt UWV samen met andere partijen binnen de ‘Coalitie voor Technologie en Inclusie’. Daarin wordt onderzocht hoe techniek, beleid en praktijk beter op elkaar kunnen aansluiten.
Voor arbeidsdeskundigen en andere professionals in werk en gezondheid is dit een relevant dossier. Niet alleen vanwege de inhoudelijke kansen, maar ook vanwege de uitvoeringsvraagstukken: hoe maak je techniek bruikbaar voor mensen met diverse beperkingen, binnen uiteenlopende werkcontexten?
Wat vraagt dit van professionals?
De inzet van AI roept vragen op over digitale vaardigheden, begeleidingscapaciteit en maatwerk. Het vraagt van professionals om alert te zijn op technologische oplossingen, maar ook op de randvoorwaarden voor succesvolle implementatie: training, draagvlak, financiering.
De pilots geven een eerste inkijk in de mogelijkheden. De vervolgvraag is: hoe maken we het schaalbaar en houdbaar? Daar ligt een kans voor arbeidsdeskundigen, casemanagers en HR-professionals om actief bij te dragen aan duurzame inzetbaarheid — ondersteund door technologie, maar altijd mensgericht.
Lees het volledige artikel op de website van UWV.