Hoop, lef en trots: dit is het hoofdlijnenakkoord

Nieuw vertrouwen in de politiek

Het nieuwe kabinet wil werken aan een hernieuwd vertrouwen in de politiek. Er wordt ingezet op lastenverlichting voor ‘de hardwerkende Nederlanders’, zowel jong als oud, zoals middeninkomens en ondernemers. Ook wordt aandacht besteed aan mensen die het moeilijk hebben en hun bestaanszekerheid. Bestaanszekerheid en koopkracht zijn de eerste prioriteiten, zelfs nog voor asiel en migratie.

De 10 hoofdpunten van het akkoord

1. Bestaanszekerheid en koopkracht
2. Grip op asiel en migratie
3. Wonen en volkshuisvesting, infrastructuur, openbaar vervoer en luchtvaart; elke regio telt
4. Een goede toekomst voor landbouw en visserij, voor voedselzekerheid en natuur
5. Energie, leveringszekerheid en klimaatadaptatie
6. Toegankelijke publieke voorzieningen; zorg en onderwijs
7. Goed bestuur en een sterke rechtsstaat
8. Nationale veiligheid
9. Internationale veiligheid
10. Solide overheidsfinanciën, economie en vestigingsklimaat

Sociale zekerheid en arbeidsmarkt

1. Hervorming van de WW

In het financiële kader wordt gesproken over een hervorming van de WW. Dit omvat het verlengen van de opzegtermijn van arbeidscontracten en een poortwachterstoets bij het UWV. Mogelijk wordt de WW-duur verkort tot 18 maanden. Deze wijzigingen hebben ook gevolgen voor gedeeltelijk arbeidsongeschikten in de WIA, hoewel het hoofdlijnenakkoord hier zelf niet op ingaat.

2. Beperking van de compensatie transitievergoeding

De compensatie van de transitievergoeding bij langdurige arbeidsongeschiktheid wordt beperkt tot kleine werkgevers, met een streefdatum van 1 juli 2026.

3. Verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties (VBAR)

Er wordt gestreefd naar meer zekerheid op de arbeidsmarkt, met name voor zelfstandigen (zzp'ers) en door regulering van de uitzendsector. De behandeling van de Wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden (VBAR) wordt voortgezet, ondanks de negatieve reacties tijdens de internetconsultatie.

4. Zelfstandigenbeleid

Zelfstandigen worden gesteund door het terugdraaien van de verlaging van de mkb-winstvrijstelling. Het akkoord erkent het belang van een beleid dat zelfstandigen ondersteunt.

5. Inzetten op meer werken loont

Er wordt gewerkt aan verbeteringen in de sociale zekerheid, fiscale regelingen en toeslagen, zodat werken meer loont. Er komt wetgeving voor een hervorming van het toeslagen- en belastingstelsel, met een lastenverlichting op arbeid.

Overige plannen voor bestaanszekerheid en koopkracht

Voor inkomen, koopkracht en zorg zijn de volgende maatregelen aangekondigd:

• Aanpak van knelpunten voor specifieke groepen onder het bestaansminimum, waaronder werkende armen.
• Meer dan halvering van het eigen risico in de zorg tot 165 euro in 2027, met afschaffing van de tegemoetkoming arbeidsongeschikten.
• Verbetering van gemeentelijke schuldhulpverlening, met focus op aanpak bij de bron.
• Stelselherziening kinderopvang (bijna gratis voor werkende ouders en overheveling naar instellingen).

Met deze maatregelen wil het kabinet de sociale zekerheid versterken en de bestaanszekerheid en koopkracht verbeteren.