Nederlandse Vereniging van Arbeidsdeskundigen (NVvA)
Werk speelt een steeds grotere rol binnen GGZ-behandeltrajecten, schrijft KiGB Kennisnet. Psychiater Ard van Oosten vindt echter dat dit nog meer aandacht mag krijgen. Hij publiceerde onlangs een onderzoek dat aantoont dat werk een krachtig middel kan zijn bij psychische problemen. KiGB Kennisnet sprak met hem over wat dit betekent voor de behandelpraktijk en hoe behandelaren arbeid de juiste aandacht kunnen geven.
Waarom werk integreren?
Volgens Van Oosten kan werk het herstel van mensen met ernstige psychische aandoeningen bevorderen. Zijn recente onderzoek toont aan dat dit ook geldt voor cliënten met veelvoorkomende psychische stoornissen. De kans op herstel stijgt met 54% bij cliënten die werk hebben. Dit effect is vooral zichtbaar bij mensen tot 60 jaar. Bij jongeren van 18+ die bij een alleenstaande ouder wonen, ontbreekt dit effect mogelijk door mantelzorgtaken.
Vroege focus op werk
Van Oosten benadrukt dat de meeste ruimte voor herstel aan het begin van het proces zit, wanneer iemand net is uitgevallen. Als iemand langer uit de running is, ontstaan vaak andere problemen, wat terugkeer bemoeilijkt. Daarom is het belangrijk om niet te wachten met werkhervatting tot na volledig herstel.
Hoe werk integreren in de behandeling?
- Vraag altijd naar werk
Vraag cliënten altijd of ze werk hebben en wat werk voor hen betekent. Dit gaat over vragen rond zingeving, zoals: wat is voor jou van waarde en wat geeft jou voldoening? Het bespreken van werk kan veel impact hebben. - Stel de juiste vragen
Soms zijn specifieke vragen nodig, vooral als werk een obstakel vormt. Vraag hoe het op het werk gaat, of het zelfgekozen werk is, of het werk bij de cliënt past, en of er conflicten zijn op de werkvloer. Bespreek ook of er contact is met een bedrijfsarts of het UWV. - Gebruik hulpmiddelen
Maak gebruik van hulpmiddelen zoals de gespreksleidraad op Arbeidalsmedicijn.nl. Deze leidraad helpt cliënten zich voor te bereiden op gesprekken over werk en geeft therapeuten inzicht in de rol van werk in het traject van de cliënt. - Integreer werk in het behandelplan
Leg aan cliënten uit dat werk een belangrijk onderdeel is van het behandelplan en dat het kan bijdragen aan hun herstel. Stel samen met de cliënt doelen en bied tools aan die gericht zijn op functieherstel en niet alleen op klachtenreductie. - Werk samen met anderen
Werk samen met andere betrokken partijen. Bespreek met de cliënt naar wie je communiceert en hoe. Wat moeten de bedrijfsarts, het UWV en eventueel de leidinggevende weten? Wat is jouw rol hierin? Hoe verwijs je door of deel je informatie? - Deel informatie
Durf informatie te delen met andere partijen, ondanks privacywetgeving. De schade kan groter zijn als je niets deelt. Informatie delen kan bijvoorbeeld via psycho-educatie. Ook kan het nuttig zijn om samen met de cliënt naar gesprekken met bijvoorbeeld de bedrijfsarts te gaan. Bereid zulke gesprekken goed voor, bijvoorbeeld via rollenspellen. - Blijf jezelf ontwikkelen
Gebruik de leidraad casuïstiek (beschikbaar op Arbeidalsmedicijn.nl) om je eigen handelen te verbeteren. Deze leidraad helpt om feedback te krijgen tijdens casuïstiekbesprekingen met andere professionals. Een waardevolle werkvorm!
Door deze stappen te volgen, kunnen behandelaren arbeid effectief integreren in het behandelproces en zo bijdragen aan een beter en sneller herstel van hun cliënten.
Wil je meer weten? Ga dan naar de pagina van KiGB Kennisnet.