Cahier 26 – Tool arbeidsdeskundige beoordeling psychosociale arbeidsbelasting
3.4 Onderlinge relaties met collega’s en het management

Bij de beoordeling van onderlinge personele relaties en management spelen de volgende factoren een rol: sociale steun van collega’s, relaties met naaste collega’s, vertrouwen in collega’s, sociale steun van directe leidinggevende, leiderschapskwaliteit, relatie met directe leidinggevende, rechtvaardigheid, het betrekken van medewerkers, veranderingen in de werkplek en erkenning.

Sociale steun bestaat uit interacties tussen mensen die tegemoetkomen aan sociale basisbehoeften (zoals affectie, goedkeuring, erbij horen en veiligheid) van de ontvanger. Sociale steun ontvang je dus binnen sociale relaties met andere mensen in de omgeving en kan bestaan uit bijvoorbeeld een compliment, advies of hulp bij klussen in en om het huis. Deze sociale interacties vallen onder sociale steun, maar ook de tevredenheid erover is van belang. Tevredenheid is de mate waarin de sociale interacties overeenkomen met de behoeften. Dit wil zeggen dat de hoeveelheid steun precies goed is, en dus niet te veel en niet te weinig is.

De volgende dimensies binnen het domein ‘Onderlinge relaties met collega’s en het management’ hebben invloed op de gezondheid van de medewerker en/of het functioneren in werk:

Dimensie

Richting

Invloed op gezondheid

Invloed op het functioneren in werk

Sociale steun van collega’s

Lage sociale steun

Voorspelt het ontstaan van stressgerelateerde aandoeningen [4]

Vergroot de kans op lage rugklachten [20]

Lage werkgerelateerde sociale steun

Geassocieerd met matig risico op veel voorkomende mentale stoornissen [3]

Relaties met naaste collega’s

Lage sociale steun

Voorspelt het ontstaan van stressgerelateerde aandoeningen [4]

Vergroot de kans op lage rugklachten [20]

Lage werkgerelateerde sociale steun

Geassocieerd met matig risico op veel voorkomende mentale stoornissen [3]

Vertrouwen in collega’s

Hoge mate van vertrouwen in collega’s

Vergroot de intrinsieke motivatie om te werken, sociale contacten en samenwerking op de werkvloer [27]

Sociale steun van directe leidinggevende

Lage sociale steun

Voorspelt het ontstaan van stressgerelateerde aandoeningen [4]

Lage werkgerelateerde sociale steun

Geassocieerd met matig risico op veel voorkomende mentale stoornissen [3]

Weinig ondersteunend leiderschap

Voorspelt arbeidsongeschiktheid [19]

Relatie met directe leidinggevende

Weinig ondersteunend leiderschap

Voorspelt arbeidsongeschiktheid [19]

Rechtvaardigheid

Lage mate van rechtvaardigheid

Voorspelt het ontstaan van zowel kortdurend als langdurig ziekteverzuim[16]

Hoge mate van rechtvaardigheid

Beschermend voor emotionele uitputting [18]

Lage mate van relationele rechtvaardigheid

Geassocieerd met een verhoogd risico op het ontwikkelen van veel voorkomende mentale klachten zoals depressie, angst en werkgerelateerde stress [17]

Voorspelt het ontstaan van stressgerelateerde aandoeningen [4]

Geassocieerd met mentale gezondheidsproblemen [28]

Distributieve en procedurele rechtvaardigheid

Dragen bij aan minder depressieve symptomen [29]

Het betrekken van medewerkers

Lage procedurele rechtvaardigheid

Geassocieerd met een verhoogd risico op het ontwikkelen van veel voorkomende mentale klachten zoals depressie, angst en werkgerelateerde stress [17]

Voorspelt het ontstaan van stressgerelateerde aandoeningen [4]

Geassocieerd met mentale gezondheidsproblemen [28]

Veranderingen in de werkplek

Lage procedurele rechtvaardigheid

Geassocieerd met een verhoogd risico op het ontwikkelen van veel voorkomende mentale klachten zoals depressie, angst en werkgerelateerde stress [17]

Voorspelt het ontstaan van stressgerelateerde aandoeningen [4]

Geassocieerd met mentale gezondheidsproblemen [28]

Erkenning en waardering

Weinig ondersteunend leiderschap

Voorspelt arbeidsongeschiktheid [19]

Lage beloning

Vergroot het risico op het ontwikkelen van uitputting [18]

Hogere beloning

Geassocieerd met minder langdurig ziekteverzuim door mentale problemen [25]

Geassocieerd met minder langdurig ziekteverzuim door mentale problemen [25]

Onevenwichtige balans tussen inspanning en beloning

Significante correlatie met slapeloosheid [30]

Accepteer de voorwaarden

Gebruik van dit werk is toegestaan conform licentie creative commons CC-BY-4.0. Deze gebruikslicentie vervalt zes maanden na het verschijnen van een nieuwe editie van het werk. Het auteursrecht op dit werk berust bij de Staat der Nederlanden, ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.


Download document Download document