Arbeidsdeskundig Kennis Centrum (AKC)
Zijn er – als het gaat om arbeidsparticipatie – specifieke aandachtspunten voor verschillende typen verslavingen? Zo ja, welke?
Wat blijkt uit wetenschappelijk onderzoek over de terugval (recidive) van alcoholverslaafden?
Wat blijkt uit wetenschappelijk onderzoek over de factoren die succesvol zijn bij de re-integratie van alcoholverslaafden?
Wat blijkt uit wetenschappelijk onderzoek over de factoren die belemmerend zijn bij de re-integratie van alcoholverslaafden?
Aanvulling naar aanleiding van de antwoorden van de commentatoren
De antwoorden van de ingeschakelde commentatoren op onze kennis en leervragen geven enige richting, maar niet meer dan dat. Er is nog maar weinig onderzoek gedaan naar re-integratie in relatie tot verslaving, zeker in Nederland. De onderzoeksresultaten (van met name buitenlandse studies) bevestigen dat het hebben van werk een positieve bijdrage kan leveren aan het voorkomen van recidive (structuur, afleiding, zelfvertrouwen), maar dat daarbij wel geïnventariseerd moet worden hoe stressvol het werk is voor de klant.
Ten aanzien van re-integratie geven de commentatoren een aantal aanknopingspunten die de kansen van de klant positief kunnen beïnvloeden:
Succesfactoren
De motivatie van de verslaafde om te wíllen werken.
De kans op succes is het grootst als er aansluiting wordt gezocht bij de interesses en wensen van de verslaafde.
Beschikt de klant over ruime werkervaring, dan heeft dit een positieve invloed op een terugkeer in arbeid.
Belemmerende factoren
Het ontbreken van werkervaring c.q. werkgerelateerde ervaring, lichamelijke/psychische problemen.
Externe factoren, zoals sociale/familieproblemen, huisvestingsproblemen.
Het kennelijk aanwezige stigma en de discriminatie door professionals en werkgevers. Met andere woorden: het negatieve beeld waardoor verslaafden minder kansen krijgen.
Op basis van onze bevindingen en het commentaar van de deskundigen zijn we tot een aantal tips gekomen:
Plaats de klant centraal: zoek aansluiting bij de klant en bij wat hij nodig heeft (om niet af te haken).
Start met het in kaart brengen van de sociale context (de externe factoren) van de klant of laat de begeleider de sociale context in kaart brengen.
Onderzoek waar de klant ‘harder van gaat lopen’: zoek aansluiting bij zijn interesses en vaardigheden.
Ga niet zelf invullen, maar stel vragen aan de klant. Onderzoek waar je kunt starten met re-integratie of waar je kunt aanhaken, bijvoorbeeld door het (uitbreiden van) vrijwilligerswerk.
Maak afspraken concreet. Bied structuur en herkenbaarheid.
Ga niet zelf onderzoeken, maar delegeer/betrek begeleiders en monitor de situatie. Maak gebruik van het vertrouwen die deze begeleiders al genieten.
Maak gebruik of laat gebruik maken van beschikbare instrumenten, zoals de Scan Werkvermogen Werkzoekenden of de Participatieladder.