Het schatten van de mate van arbeidsongeschiktheid op basis van de polisvoorwaarden AOV vereist als eerste stap het vaststellen van de uitgangspunten
Casus rapportage

Onderzoekskader/aanleiding onderzoek

Verzekerde is een 60-plusser, exploitant van een wervings- en selectiebureau. Hij heeft zich eind 2009 gedeeltelijk arbeidsongeschikt gemeld met lichamelijke klachten. Verzekerde acht zich sinds 2012 volledig arbeidsongeschikt voor zijn werkzaamheden. De verzekeraar stelt op basis van taakverschuivingen binnen de onderneming het arbeidsongeschiktheidspercentage vast op 50 procent.

Het verzekerde beroep is volgens het verzekeringsbewijs ‘exploitant wervings- en selectiebureau’. Het criterium is beroepsarbeidsongeschiktheid, als volgt gedefinieerd: Zonder iets af te doen aan de bepaling in artikel 1 lid a is arbeidsongeschiktheid aanwezig als de verzekerde voor ten minste het op het verzekeringsbewijs vermelde percentage ongeschikt is voor het verrichten van werkzaamheden die verbonden zijn aan het beroep of bedrijf, of die in het beroep of bedrijf in redelijkheid van de verzekerde verlangd kunnen worden. Bij het vaststellen van de werkzaamheden houden wij rekening met mogelijke taakaanpassingen, taakverschuivingen, en/of aanpassing van de werkomstandigheden.

Onderzoeksvraag

  1. Wat is de mate van arbeidsongeschiktheid op basis van een taak-/urenanalyse rekening houdend met de vastgestelde beperkingen?

  2. Wat zijn de mogelijkheden tot taakverschuiving, taakwijziging, voorzieningen binnen het eigen beroep?

Onderzoek

Wegen van belasting - belastbaarheid.

Uitgevoerde onderzoeksactiviteiten

  • Studie van het dossier.

  • Gesprek met verzekerde.

  • Bezichtiging van het bedrijf.

  • Onderzoek naar de functie vóór de uitval.

Visie van verzekerde

Verzekerde acht zich niet meer in staat om zijn werkzaamheden als zelfstandig ondernemer uit te voeren. Zijn beperkingen, die hij dagelijks ervaart, belemmeren hem continu bij het uitvoeren van zijn werkzaamheden. Verzekerde acht zich dan ook niet in staat om nog in zijn eigen bedrijf te werken, niet in het eigen werk en ook niet in andere taken. Zijn zoon, die een half jaar voordat verzekerde zich in 2009 arbeidsongeschikt meldde in de zaak kwam, heeft veel taken overgenomen, net als zijn echtgenote.

Omschrijving beperkingen en mogelijkheden

De verzekeringsarts stelt vast dat het – op grond van de objectiveerbare medische bevindingen – voorstelbaar is dat verzekerde bij onderstaande belastingen beperkingen ondervindt:

A= kortdurend/incidenteel is niet mogelijk

B= enige tijd/vaker/ regelmatig is niet mogelijk

Omschrijving

Beperking

Frequentie

Opmerking

1

Lichamelijke belasting

(tillen/dragen/trekken/duwen)

a. zware belasting boven 25kg

b. matige belasting 10-25 kg

c. lichte belasting tot 10 kg

Ja Ja Nee

A

B

2

Lichamelijke inspanning

a. zware inspanning

b. matige inspanning

Ja

ja

A

B

Specifiek gaat het om lichte beperkingen ten aanzien van zwaardere fysieke en/of energetische belastende activiteiten. Te denken valt aan hellingen oplopen of fietsen.

3

Lichamelijke houding

a. staan

b. lopen

c. zitten

Nee Ja

Nee

B

Geldt voor het trappen lopen en klimmen. Een etage op en neer per 30 minuten is mogelijk.

6

Overige beperkingen

a. werktempo

Ja

Betrokkene is aangewezen op een enigszins voorspelbare werksituatie. Hij kan niet flexibel inspelen op sterk wisselende uitvoeringsomstandigheden en/of taakinhoud. Ook is hij aangewezen op werk zonder veelvuldige deadlines en productiepieken en zonder een

Omschrijving

Beperking

Frequentie

Opmerking

langdurig hoog werktempo.

b. werkduur

Ja

Betrokkene wordt beperkt geacht ten aanzien van avond-, nacht- en wisselende diensten. Er is geen urenbeperking vast te stellen. Bij een eventuele re-integratie wordt geadviseerd een zeer geleidelijke tijdcontingente opbouw in activiteiten te hanteren en geen arbeidsuren te benoemen.

c. beperking psychische

Ja

Betrokkenen kan zich niet langer

belastbaarheid

dan 45 minuten concentreren op een informatiebron en moet daarna 15 tot 30 minuten recupereren. Hij kan niet langer dan 45 minuten de aandacht verdelen over meerdere informatiebronnen en moet daarna 15- tot 30 minuten recupereren. Hij moet regelmatig dingen apart opschrijven om de continuïteit van het handelen te waarborgen.

Resultaten werkplek onderzoek

Opleidingsgegevens

De hoogst genoten opleiding van verzekerde is hbo-lerarenopleiding en mo-boekhouden.

Arbeidservaring

Tot de start van zijn eigen bedrijf was verzekerde financieel controller bij nationale en internationale bedrijven.

Bedrijfsgegevens

Het bedrijf van verzekerde houdt zich bezig met uitzending en detachering in het onderwijs, payrolling en werving en selectie in Nederland.

In 2016 is het bedrijf verhuisd naar een andere locatie en niet meer aan huis gevestigd. Een belangrijk deel van de lichtere administratieve werkzaamheden is geautomatiseerd. De ontwikkelingen in het bedrijf zijn sinds de uitval van verzekerde groot. Te denken valt aan snel wijzigende wetgeving, flexwerken, DBA, WWZ en opdrachtgevers die steeds meer zekerheid willen hebben. Ook op ict-vlak is er enorm veel veranderd.

Verzekerde heeft een kennisachterstand opgelopen (inhoudelijk en procesmatig). Klanten en opdrachtgevers zijn veeleisender geworden. Daar komt bij dat er een hoog afbreukrisico is: fouten kunnen tot grote financiële schade voor het bedrijf leiden.

Bedrijfssamenstelling voor uitval: naast verzekerde zijn er twee intercedentes en één fulltime (loon)administrateur werkzaam.

Werkzaamheden verzekerde vóór uitval

  • Verwerven opdrachten.

  • Gesprekken kandidaten: maximaal vijf per dag (1 tot 1,5 uur).

  • Beoordelen CV’ s.

  • Adviseren opdrachtgevers: maximaal drie gesprekken per dag (1 tot 1,5 uur).

  • Kandidaten voorstellen aan opdrachtgevers.

  • Aansturen personeel.

Reistijd

Verzekerde reed ongeveer 25.000 tot 30.000 km per jaar zakelijk.

De uitwerking van de bezoeken liet hij over aan zijn zoon, echtgenote of medewerkster.

Verzekerde verrichtte niet meer dan vijf uur per week aan administratie, management en beheer.

Schematisch ziet dit er als volgt uit:

Taken

Uren per week

Verwerven opdrachten, voorbereiden en voeren van gesprekken met kandidaten, adviseren opdrachtgevers, voorstellen van kandidaten aan opdrachtgevers

35-40

Administratie, management en beheer

5

Reizen

12

Totaal

Ca. 55

De belasting van het werk

De belasting van verzekerde is deels de belasting van een intercedent en deels de belasting van een directeur/manager van een dienstverlenend bedrijf. In termen van de eerder beschreven belastbaarheid van de ondernemer, kan de belasting in de functie als volgt worden weergegeven:

1. Lichamelijke belasting (tillen/dragen/duwen/trekken)

Lichte belasting (tot 10 kg)

Kan voorkomen bij het tillen en dragen van dossiers en mappen tot maximaal 5 kg per keer.

2. Lichamelijk inspanning

Lichte inspanning

De functie kan in zijn geheel als licht inspannend worden aangemerkt. Bij het werken in het kantoor is sprake van een kortdurende lichte inspanning omdat het kantoor per trap op de eerste etage wordt bereikt.

3. Lichamelijke houding

Lopen

Kortdurend over beperkte afstand bij het bezoeken van opdrachtgevers, kandidaten en bij het verplaatsen door het kantoor.

Zitten

Zitten komt voor gedurende vrijwel de hele dag tot 1,5 uur aaneengesloten bij overleg, gesprekken en autorijden.

4. Rug- en schouderbelasting

Belasting wervelkolom in ongewone houding

Bij autorijden is er sprake van een belasting van de nek- en schouderregio tot 1,5 uur (zowel statisch als dynamisch).

Werk tot op borsthoogte

Bij autorijden is er sprake van reiken tot op borsthoogte.

Werk boven schouderhoogte

Incidenteel bij het plaatsen van dozen of mappen in een hoge kast.

5. Overige belastingaspecten

Werktempo

Het werk kan over het algemeen zelf worden ingedeeld en afspraken worden op voorhand in de agenda gepland. Afhankelijk van vraag en aanbod is er met regelmaat sprake van onvoorspelbare werksituaties. Verzekerde moet hierop in kunnen spelen. Het werk is niet routinematig van aard en kent piekbelasting.

Werkduur

De werkzaamheden werden gemiddeld gedurende 55 uur per week verricht. De werkweken variëren en als eindeverantwoordelijke draait verzekerde ook weken van 60 uur.

Psychische belastingaspecten

De functie is met name mentaal belastend. Daarbij gaat het om:

  • Concentratie van aandacht: verzekerde moet zich regelmatig op een informatiebron concentreren, tot 1,5 uur aaneengesloten (voeren van gesprekken).

  • Verdelen van de aandacht: verzekerde moet de aandacht soms over meerdere informatiebronnen verdelen, tot 1,5 uur aaneengesloten, soms meer (met name bij autorijden maar ook bij gesprekken met meerdere bestuurders tegelijkertijd).

  • Herinneren: er wordt soms een beroep gedaan op het herinneringsvermogen.

  • Doelmatig handelen om het gestelde doel te bereiken. Er worden hoge eisen gesteld aan het zelfstandig handelen. Verzekerde moet zelf doelen stellen, initiatief nemen, keuzes maken in de te kiezen aanpak en tijdig een beroep doen op anderen als dat nodig is.

  • Samenwerken, conflicthantering, direct contact met klanten, leidinggevende aspecten.

Resultaten overig onderzoek door AD

Het huidige personeelsbestand is als volgt: twee fulltime en één parttime (0,8 fte) intercedentes, één parttime (0,5 fts) administratief medewerker backoffice, één fulltime (loon)administrateur en één directeur (zoon verzekerde). Dit n.a.v. groei van het bedrijf en waarneming van de taken van verzekerde.

Tot 2009 was verzekerde de enige die intakegesprekken hield met kandidaten. Tot 2012 deed hij nog 50 procent van de gesprekken, daarna niet meer. Zijn zoon heeft veel overgenomen.

Verzekerde verrichtte toen geen werkzaamheden meer op kantoor, maar bleef wel bestuurder en mede-eigenaar van het bedrijf. Het bedrijf wordt nu volledig aangestuurd door de zoon en de echtgenote.

Beschouwing en visie van AD

Mate van arbeidsongeschiktheid voor het verzekerde beroep

Voor de beoordeling van de arbeidsongeschiktheid voor de eigen werkzaamheden gaat het om de vergelijking tussen de zwaarte van het werk (belasting) en de mogelijkheden van verzekerde (belastbaarheid).

Uren vóór uitval

Uitval in uren

Voeren van gesprekken

38

38

Reizen

12

12

Administratie, management en beheer

5

0

totaal

55

50

De mate van arbeidsongeschiktheid voor het verzekerde beroep, zonder rekening te houden met mogelijke taakverschuivingen, taakaanpassingen en/of aanpassing van de werkomstandigheden, is dan 50:55 x 100% = 91%.

Weging

Voeren van gesprekken

Het gaat om adviserende, commerciële en beoordelende gesprekken. De gemiddelde gespreksduur is een uur, soms ook langer (bij opdrachtgevers). Het is van belang dat verzekerde gedurende het gehele gesprek zijn aandacht kan vasthouden, alert kan zijn, snel kan schakelen en tegelijk kan luisteren en vooruit denken.

Gelet op de beperkingen voor met name concentreren (maximaal 45 minuten aaneen op één bron, in casu de gesprekspartner) is dat voor verzekerde niet mogelijk. Het is ook niet mogelijk om het gesprek na 45 minuten te onderbreken, zeker niet wanneer de recuperatietijd 15-30 minuten is.

Reizen

Het reizen gaat gepaard met het voortdurend verdelen van de aandacht over vele informatiebronnen met regelmaat gedurende 1,5 uur aaneengesloten.

De gestelde recuperatietijd leidt tot een dermate grote inefficiëntie dat aangenomen mag worden dat zijn arbeidsprestatie met circa 40 procent vermindert. Daarbij geldt dat wanneer de gesprekken niet meer mogelijk zijn vanwege zijn beperkingen, het reizen niet meer nodig is. Dit is onlosmakelijk met elkaar verbonden.

Administratie, management en beheer

Verzekerde wordt in staat geacht om management- en beheerstaken te doen. Hij kan deze taken verdelen over de dag of de week. Deze taken zijn wel na drie kwartier te onderbreken voor recuperatie. De taken zijn fysiek niet belastend en er vindt bij adequate verdeling over de week ook geen overschrijding plaats van de overige belastbaarheid.

Conclusie AD

Volgens de polisvoorwaarden mag rekening worden gehouden met andere werkzaamheden binnen het bedrijf. Het gaat om het verrichten van werkzaamheden die verbonden zijn aan het beroep of bedrijf, of die in het beroep of bedrijf in redelijkheid van de verzekerde verlangd kunnen worden. Bij het vaststellen van de werkzaamheden houden wij rekening met mogelijke taakaanpassingen, taakverschuivingen, en/of aanpassing van de werkomstandigheden.

Mogelijke werkzaamheden / taken

  • CV’ s van kandidaten beoordelen.

  • De eventuele onduidelijkheden met kandidaten telefonisch doornemen.

  • Een eerste selectie tussen vraag en aanbod maken.

  • Assisterende administratieve taken uitvoeren, bijvoorbeeld voor de intercedentes en de salarisadministratie.

  • Het behandelen en beantwoorden van algemene vragen (e-mail of telefonisch).

  • Postbehandeling.

  • Behandelen van formulieren van instanties, zoals UWV en de Belastingdienst.

  • Het bijhouden en documenteren van wettelijke regelingen.

Het gaat om voorspelbare werkzaamheden waarbij recuperatie tussendoor mogelijk is. De taken hoeven niet aaneengesloten te worden uitgevoerd en gaan veelal niet gepaard met een deadline.

Arbeidsuren in passende taken

Verzekerde is op grond van de vastgestelde beperkingen in staat tot arbeidsinzet. Deze arbeidsinzet bedraagt op basis van de vastgestelde beperkingen en rekening houdend met de gestelde recuperatietijd 4,75 uur per dag. Per week is dat 23,75 uur.

De mate van arbeidsongeschiktheid in passende taken is dan 50:23,75 x 100% = 57%.

Advies en vervolgstappen AD

Het is waar dat het bedrijf sinds 2012 een snelle en sterke ontwikkeling heeft doorgemaakt. Dat maakt een hervatting nu lastig: verzekerde zal eerst een inwerkperiode nodig hebben. In de beoordeling van de mate van arbeidsongeschiktheid is de achterstand van kennis niet meegenomen. Vanuit de theoretische beoordeling dat verzekerde parttime in het bedrijf zou zijn blijven werken, zou hij ook meegegroeid zijn met de ontwikkelingen – inhoudelijk en procesmatig. En zou het ontgroeien ook niet gespeeld hebben.

Accepteer de voorwaarden

Gebruik van dit werk is toegestaan conform licentie creative commons CC-BY-4.0. Deze gebruikslicentie vervalt zes maanden na het verschijnen van een nieuwe editie van het werk. Het auteursrecht op dit werk berust bij de Staat der Nederlanden, ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.


Download document Download document