Op dit moment is zo’n 75% van de zzp’ers niet verzekerd tegen arbeidsongeschiktheid. Dat is nu ook nog niet verplicht. Maar als het wetsvoorstel Basisverzekering Arbeidsongeschiktheid Zelfstandigen (BAZ) doorgaat, komt hier verandering in. In het wetsvoorstel is geregeld dat er een verplicht financieel vangnet komt voor zzp’ers die arbeidsongeschikt raken. Zzp’ers die een jaar ziek zijn geweest en hierdoor niet meer in staat zijn om het minimumloon te verdienen, komen dan in aanmerking voor de aov.

Let op: dit wetsvoorstel moet bij de publicatie van dit artikel nog worden goedgekeurd door de Tweede en Eerste Kamer. De plannen zijn dus nog niet definitief en het onderwerp is nog volop in ontwikkeling.

Hoeveel kost de verplichte aov?

Voor de verplichte aov moeten zzp’ers straks een premie van ongeveer 6,5% van hun winst betalen met een maximum van ongeveer 195 euro per maand. Als zij – na een jaar ziekte – in aanmerking komen voor de aov, krijgen zij een uitkering van 70% van de winst die zij voorafgaand aan hun arbeidsongeschiktheid hebben verdiend. Wel geldt er een maximum van het minimumloon. De uitkering kan dus nooit hoger zijn dan het minimumloon.

Voor wie geldt de verplichte aov?

De verplichte aov geldt voor alle ondernemers die voor de inkomstenbelasting ‘winst uit onderneming’ hebben (de zogenoemde IB-ondernemers). Dit zijn zowel zzp’ers als IB-ondernemers die wel personeel in dienst hebben. Zelfstandigen met resultaat uit overige werkzaamheden, directeuren-grootaandeelhouders (DGA’s) en meewerkend partners vallen niet onder het wetsvoorstel.

Een zelfstandige komt in aanmerking voor de uitkering als hij of zij 52 weken arbeidsongeschikt is geweest en hierdoor niet meer het minimumloon kan verdienen. Kan de zelfstandige nog wel het minimumloon verdienen, dan komt hij of zij niet in aanmerking voor een uitkering. Dit werkt dus anders dan het arbeidsongeschiktheidscriterium bij werknemers die ziek zijn en in aanmerking komen voor de WIA-uitkering. De verplichte aov geldt tot het bereiken van de AOW-leeftijd.

Zzp’er kan ook kiezen voor private aov

Een zzp’er is straks standaard publiek verzekerd bij het UWV tegen arbeidsongeschiktheid. Wil hij of zij zich toch liever privaat laten verzekeren, dan moet een aanvraag worden gedaan voor een zogenoemde opt-out bij het UWV. Zzp’ers kunnen hier bijvoorbeeld voor kiezen als zij zich ruimer willen laten verzekeren dan mogelijk is bij een publieke verzekering.

Er is in het wetsvoorstel wel een aantal minimumvereisten opgenomen voor de private verzekering. Zo mag de wachttijd van de private verzekering niet langer zijn dan één jaar en moet de uitkering minstens zo hoog zijn als de uitkering die een publieke verzekering zou bieden. Ook moet de verzekeringsduur en de uitkering lopen tot het bereiken van de AOW-leeftijd.

Wanneer gaat de verplichte aov in?

Als de Tweede en Eerste Kamer instemmen met het wetsvoorstel voor een verplichte aov, zal dit op zijn vroegst ingaan in 2027. Er zal dan een overgangsrecht gelden voor bepaalde private verzekeringen tegen arbeidsongeschiktheid die zzp’ers nu al afgesloten hebben.