Er zijn verschillende soorten psychische klachten. Denk aan een depressie of burn-out, maar ook aan angststoornissen. Deze klachten kunnen tijdelijk zijn en afhankelijk van bepaalde gebeurtenissen in iemands leven, maar het kan ook gaan om levenslange aandoeningen.

Herkennen van psychische klachten

Het herkennen van psychische klachten op de werkvloer is meestal niet eenvoudig. Werknemers zullen het niet snel laten merken als zij deze klachten hebben. Toch zijn er wel een aantal signalen waaraan je psychische klachten kunt herkennen. Denk aan:

• gespannenheid;
• vermoeidheid;
•  prikkelbaarheid;
•  neerslachtigheid;
•  concentratieproblemen;
•  sterke emotionele reacties.

Ook kan een werknemer zich vaker ziek melden of ineens veel vaker vanuit huis werken. Soms merkt een leidinggevende ook dat een werknemer minder productief is en/of minder goed gaat functioneren. Ook kan een werknemer cynischer worden en motivatieproblemen krijgen.

Omgaan met psychische klachten

Heb je het idee dat een werknemer psychische klachten heeft, dan is het belangrijk om hierover het gesprek aan te gaan. Dat zal niet altijd makkelijk zijn, want niet iedere werknemer is hier even open over. Let erop dat je als werkgever (of leidinggevende) niet hoeft te weten wat een werknemer precies heeft (dat mag je op basis van de privacywetgeving ook niet vragen), maar dat je het wel kunt hebben over zijn of haar belastbaarheid in relatie tot het werk. Samen kun je bijvoorbeeld bespreken welke taken een werknemer wel en niet kan uitoefenen en wat hij of zij op dit moment nodig heeft. Meer handvatten om een werknemer met psychische klachten te ondersteunen vind je op deze website. 

Kijk naar de psychische belastbaarheid

Bij psychische klachten is het belangrijk om te kijken naar de belastbaarheid van de werknemer. Dat wil zeggen dat de draaglast en de draagkracht met elkaar in evenwicht moeten zijn. De draaglast zijn alle zaken die spanning bij de werknemer veroorzaken. Dit kan variëren van te veel of te complex werk en conflicten met collega’s of de leidinggevende tot privéproblemen. De draagkracht is de last die een werknemer kan dragen. Dit hangt onder meer af van zijn of haar persoonlijkheid en hoe goed iemand bijvoorbeeld met stress kan omgaan. Het spreekt voor zich dat de draagkracht van een werknemer die al langere tijd vermoeid is (door bijvoorbeeld mantelzorg), lager is dan de draagkracht van een werknemer die ‘gewoon’ fit is.

Rol van de arbeidsdeskundige bij psychische klachten

Een arbeidsdeskundige kan goed ondersteunen bij het omgaan met psychische klachten. Enerzijds door de leidinggevende te coachen in het voeren van het goede gesprek met de werknemer over zijn psychische belastbaarheid en anderzijds door in te schatten waar de belastbaarheid van de werknemer wringt met het werk. Vervolgens kan de arbeidsdeskundige kijken welk werk op dit moment wél past bij de arbeidsmogelijkheden van de werknemer. Ook kan het zijn dat de werknemer wel gewoon hetzelfde werk blijft doen, maar dat er bepaalde aanpassingen moeten worden gemaakt in de werkomstandigheden. Denk aan flexibele werktijden of veranderingen aan de werkplek (zoals een werknemer die af en toe op een stillere werkplek/ in een concentratieruimte wil werken).

Voorkom verzuim bij psychische klachten

Soms kan een werknemer met psychische klachten (tijdelijk) niet werken en meldt hij of zij zich ziek. In zo’n geval is het aan te raden de bedrijfsarts in te schakelen. Hij of zij kan eventueel doorverwijzen naar een psycholoog of andere behandelaar, maar kan je ook adviseren over de re-integratiemogelijkheden. Toch is het uiteraard beter om (langdurig) verzuim te voorkomen. Vaak is het ritme of de structuur van het werk ook juist iets wat het herstel van de werknemer kan bevorderen. Maar dan is het wel belangrijk dat het werk – zoals gezegd – past bij de psychische belastbaarheid van de werknemer. Vroegtijdige inzet van een arbeidsdeskundige kan hierbij helpen en zo langdurige uitval voorkomen.