Het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft in samenwerking met de VNG, Divosa en Cedris nieuwe afspraken gemaakt om de toekomst van sociaal ontwikkelbedrijven en beschut werk veilig te stellen. Het doel van deze afspraken is om een stabiele en duurzame infrastructuur te creëren die kwetsbare groepen in de samenleving langdurig kan ondersteunen en begeleiden, is te lezen op VNG.
Jaarlijks impulsbudget voor gemeenten
Vanaf 2025 ontvangen gemeenten een jaarlijks impulsbudget van de overheid. Dit budget is bedoeld om de infrastructuur van sociaal ontwikkelbedrijven te versterken. De verdeling van deze middelen verloopt via een decentralisatie-uitkering (DU) en wordt toegekend aan de grootste gemeente binnen een samenwerkingsverband van gemeenten. De hoogte van het bedrag wordt gebaseerd op het 'doelgroepenregister gemeentelijke doelgroep'.
Bij de meicirculaire van 2025 zullen de middelen worden uitgereikt op basis van een speciale lijst. Deze lijst, die tot stand is gekomen door bestaande samenwerkingen tussen gemeenten en sociaal ontwikkelbedrijven te evalueren, geeft een betrouwbaar beeld van de huidige structuren. Gemeenten zonder sociaal ontwikkelbedrijf, maar die wel een maatschappelijke taak vervullen, ontvangen een eigen budget. Gemeenten worden gevraagd de lijst te controleren en eventuele verzoeken tot wijzigingen voor 29 november in te dienen bij de VNG.
Ondersteuning bij de transitie
Naast het impulsbudget komt er begin 2025 extra ondersteuning beschikbaar voor gemeenten en sociaal ontwikkelbedrijven. SZW, VNG, Divosa en Cedris werken samen om een ondersteuningsteam en een lerend netwerk op te zetten. Dit netwerk moet gemeenten en bedrijven begeleiden bij de noodzakelijke transitie en het maken van toekomstplannen. Daarnaast worden er in het eerste kwartaal van 2025 vier handreikingen gepubliceerd. Deze handreikingen zullen richtlijnen bieden over onder andere financieringsafspraken, organisatiemodellen en het verbeteren van de operationele resultaten van sociaal ontwikkelbedrijven.
Probleem rond financiering van de Cao Aan de slag
Een belangrijk onderwerp dat in de nieuwe afspraken wordt behandeld, is de Cao Aan de slag, die sinds 2021 geldt voor werknemers met een arbeidsbeperking. Al sinds de invoering van deze cao geven de VNG en Cedris aan dat de financiering niet toereikend is door een fout in de Participatiewet. De huidige druk op de gemeentelijke financiën zorgt ervoor dat de arbeidsvoorwaarden steeds meer onder druk komen te staan.
In de afgelopen zes maanden heeft een technische werkgroep onderzoek gedaan naar de mogelijkheden om de financiering van deze cao te verbeteren. Helaas zijn er voorlopig geen extra middelen beschikbaar om de Cao Aan de slag na 1 januari 2025 te verlengen, wat de continuïteit van de arbeidsvoorwaarden voor werknemers met een beperking in gevaar kan brengen.