Alles voor de arbeidsdeskundige
De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) heeft recentelijk een working paper gepubliceerd onder de titel Kennisversterking in het Sociaal Domein. Hieruit blijkt dat er behoefte is aan een stevigere kennisbasis binnen het sociaal domein, schrijft Marcel van Druenen (SAM) op Social Bestek. Een belangrijke conclusie is dat een gebrek aan continuïteit in het beleid een structureel probleem vormt. Dit inzicht is gebaseerd op gesprekken met professionals uit het veld en maakt deel uit van het WRR-programma De deskundige overheid, dat zich richt op de deskundigheid bij zowel de rijksoverheid als gemeenten.
Snel rouleren belemmert kennisopbouw
Een van de opvallende bevindingen van het WRR-onderzoek is de snelle roulatie van managers en beleidsmedewerkers op ministeries. Deze snelle wisselingen maken het lastig om kennis goed te verankeren, waardoor beleidsmaatregelen vaak een tijdelijk karakter hebben. Dit belemmert de mogelijkheid om duurzame kennis op te bouwen en de effecten van beleid op langere termijn te evalueren. De onderzoekers benadrukken de noodzaak van een nationaal kenniscentrum, dat de taak zou moeten krijgen om relevante kennis over het sociaal domein te verzamelen en vast te leggen.
Communities of practice als oplossing
De WRR pleit voor het versterken van methodisch handelen binnen het sociaal domein, bijvoorbeeld door het oprichten van communities of practice. Deze samenwerkingsverbanden tussen professionals kunnen bijdragen aan een beter begrip van hun werkzaamheden en de effecten daarvan. Professionalisering kan verder worden gestimuleerd door het ontwikkelen en omarmen van beroepsprofielen en beroepsethiek. Belangrijk hierbij is dat professionals voldoende tijd krijgen om hun cliënten goed te begeleiden en hun deskundigheid autonoom kunnen inzetten.
Het belang van geduld bij verandering
Ondanks de positieve ontwikkelingen die de WRR waarneemt, zoals beroepsregisters en onderzoeksprogramma’s als Vakkundig aan het werk, is het belangrijk te beseffen dat verandering tijd kost. Deze programma’s hebben de praktijk misschien nog niet drastisch veranderd, maar ze helpen wel om na te denken over de vraag of we de juiste dingen doen, en of we die op de juiste manier doen. Verandering vereist geduld, en het is van belang dat de overheid hier oog voor houdt. Bezuinigingen mogen er niet toe leiden dat we terugvallen in een situatie waarin ‘we maar wat doen’.
De oproep: bezuinig niet op kennisontwikkeling
Marcel waarschuwt de overheid om niet te bezuinigen op de noodzakelijke kennisontwikkeling in het sociaal domein. De WRR juicht de huidige professionaliseringsinitiatieven toe, maar benadrukt tegelijkertijd dat deze processen tijd vergen. De oproep aan het kabinet is duidelijk: bezuinigingen mogen de professionalisering van het sociaal domein niet in de weg staan. Een structurele aanpak met oog voor deskundigheidsontwikkeling is noodzakelijk om te voorkomen dat het beleid verwordt tot losse flodders zonder duurzame impact.