Verder lokt hij positieve ervaringen uit door bijvoorbeeld af te spreken tijdelijk haalbare veranderingen door te voeren. Ontwikkel discrepantie. In een motiverend gesprek wordt geprobeerd de balans te veranderen tussen 'hoe je bent' (het gewoontegedrag) en 'hoe je wilt zijn' (gewenst gedrag).

Wat arbeidsdeskundigen volgens deze competenties moeten kunnen, vertoont dan ook overeenkomsten met de kennis, houding en vaardigheden ten aanzien van de vier basiscompetenties voor het omgaan met culturele diversiteit: het in kaart brengen van het referentiekader van de cliënt; het omgaan met barrières in interculturele communicatie; het opbouwen van een interculturele vertrouwensrelatie;

Concreet zou het onderzoek een overzicht moeten opleveren van interculturele competenties en van een aantal beschikbare werkwijzen en methodieken die de professional kan toepassen bij het omgaan met culturele verschillen.

., 2010), namelijk: het in kaart brengen van het referentiekader van de cliënt; het omgaan met barrières in interculturele communicatie; het opbouwen van een interculturele vertrouwensrelatie; intercultureel samenwerken. We beschrijven deze basiscompetenties aan de hand van wat hierover in de literatuur bekend is.

In de volgende paragrafen behandelen we achtereenvolgens de vier basiscompetenties: het in kaart brengen van het referentiekader van de cliënt; het omgaan met barrières in interculturele communicatie; het opbouwen van een interculturele vertrouwensrelatie; intercultureel samenwerken.

We besluiten elke paragraaf met een overzicht van beschikbare strategieën of good practices die professionals binnen de sector tot hun beschikking hebben voor de omgang met culturele diversiteit.

Omgaan met barrières in de communicatie Wat de competentie ‘omgaan met barrières in de communicatie’ betreft, zijn er vanuit de literatuur en de gesprekken met experts voor de sector jeugdhulpverlening geen specifieke accenten naar voren gekomen. Verstraten e.a. (2006) wijzen op het belang van het erkennen van de technische, inhoudelijke, kant van communicatie en de relationele gevoelskant.

Uit de literatuur en de expertinterviews over cultureel competente gezondheidszorg komt naar voren dat belangrijke oorzaken van knelpunten in de dienstverlening aan migranten enerzijds liggen op het vlak van communicatieproblemen door een taalbarrière en anderzijds door culturele verschillen in ziektegedrag en ziektebeleving (onder andere Duijsters e.a., 2005; Seeleman, 2008; Pacemaker in Global Health

Omgaan met barrières in de communicatie Wat de competentie ‘omgaan met barrières in de communicatie’ betreft, zijn er vanuit de literatuur en de gesprekken met experts voor de sector re-integratie weinig specifieke accenten naar voren gekomen. In de literatuur en in de expertinterviews wordt gewezen op het belang van het vergroten van vaardigheden op het gebied van interculturele communicatie.

Organiseren eigen werk: effectief het eigen werk organiseren door het formuleren van doelstellingen en het plannen van activiteiten; beschikbare tijd en energie richten op de hoofdzaken en actuele problemen. Mondelinge en schriftelijke communicatie: ideeën en meningen aan anderen duidelijk maken, gebruikmakend van duidelijke taal, gebaren en non-verbale communicatie.