Alles voor de arbeidsdeskundige
Er ligt nu een eerste ontwerp voor een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering (aov) voor zelfstandige ondernemers, schrijft Accountant. De invoering van deze verzekering zal naar verwachting nog vier jaar duren.
Langverwachte verzekering
Vijf jaar geleden werd in het pensioenakkoord afgesproken dat er een verplichte aov voor zelfstandigen moest komen. Nu is er eindelijk een conceptwetsvoorstel voor de Basisverzekering Arbeidsongeschiktheid Zelfstandigen (BAZ).
Volgens demissionair minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid is de verplichte aov noodzakelijk. Een grote groep zelfstandigen verzekert zich momenteel niet tegen arbeidsongeschiktheid vanwege hoge kosten of uitsluiting op basis van leeftijd, medische aandoening of medische geschiedenis.
Gelijk speelveld en maatschappelijke bescherming
Het kabinet wil een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen, vergelijkbaar met die voor werknemers. Dit zorgt voor een gelijker speelveld tussen zelfstandigen onderling en tussen werknemers en zelfstandigen. Daarnaast voorkomt het dat de risico's van arbeidsongeschiktheid worden afgewenteld op de samenleving, aldus Van Gennip.
Benodigde aanpassingen voor de invoering
De verplichte aov maakt deel uit van hervormingen die Nederland moet doorvoeren om aanspraak te maken op geld uit het Europese coronaherstelfonds. De wet moet in het eerste kwartaal van 2025 worden doorgevoerd en dus voor die tijd door de Tweede Kamer worden behandeld.
Verwachte uitvoeringsduur
Hoewel de BAZ niet in het hoofdlijnenakkoord van het nieuwe kabinet wordt genoemd, verwacht Van Gennip dat het nog "twee tot drie jaar" kan duren voordat de wet kan worden uitgevoerd. Dit is vanwege de nodige aanpassingen bij de fiscus, verzekeraars en het UWV.
Belangrijke verschillen en voorwaarden
De BAZ is volgens de minister gebaseerd op de uitgangspunten "betaalbaar, uitlegbaar en uitvoerbaar". De verzekering wordt verplicht voor alle zelfstandigen die voor de inkomstenbelasting 'winst uit onderneming' genieten en zal een wachttijd hebben van een jaar.
Uitkeringsvoorwaarden en premie
De BAZ keert uit als een zelfstandige door ziekte niet meer het minimumloon kan verdienen. Dit verschilt van de verzekering voor werknemers in loondienst, waarbij ook wordt gekeken naar het eerdere inkomen. Bij de BAZ bedraagt de uitkering 70 procent van de winst vóór arbeidsongeschiktheid, tot maximaal het minimumloon. De uitkering loopt door tot de AOW-leeftijd.
Fiscale aftrekbaarheid en opt-out mogelijkheid
De premie wordt fiscaal aftrekbaar en bedraagt ongeveer 6,5 procent van de winst uit onderneming, met een maximum van 195 euro per maand op basis van het minimumloon in 2024. Zelfstandigen kunnen kiezen voor een opt-out als zij liever een private verzekering regelen of al een verzekering hebben die aan bepaalde voorwaarden voldoet, zoals een vergelijkbare premie en looptijd tot de AOW-leeftijd. Er komt ook overgangsrecht voor bestaande verzekeringen.
Uitzonderingen op de BAZ
De BAZ zal niet gelden voor directeur-grootaandeelhouders, resultaatgenieters met inkomsten uit overig werk en levenspartners die meewerken in de onderneming.
Lees hier meer over de Wet basisverzekering arbeidsongeschiktheid zelfstandigen (BAZ)