Technologie op wielen: op bezoek bij Welzorg Auto’s op Maat

Onder de bezoekers is ook arbeidsdeskundige Ferry Buts aanwezig. Hij grijpt de middag aan om zijn kennis over technologische aanpassingen aan auto’s up-to-date te houden. ‘Ik vind dat dit basiskennis zou moeten zijn voor arbeidsdeskundigen. Zo kunnen we werkgevers, werknemers en verzekeraars goed adviseren over mobiliteit en werk.’

Van alles mogelijk

Van handbediend gas tot een oprijplaat voor een rolstoel: Welzorg realiseert uiteenlopende aanpassingen aan auto’s, afhankelijk van de wensen en mogelijkheden van de klant. Deze aanpassingen helpen mensen met een lichamelijke beperking niet alleen om te rijden, maar ook om in en uit de auto te kunnen komen. Denk aan een verlengde stoelslede waardoor de bestuurdersstoel verder naar achter kan en er meer ruimte is om in te stappen.

Techniek wordt steeds verfijnder

In de werkplaats laat Pieter zien hoe zijn collega’s auto’s van diverse merken aanpassen. Een specialistisch beroep, volgens hem. ‘Er komt veel elektronica en IT bij kijken. De techniek wordt steeds verfijnder. Daar komen ook nieuwe uitdagingen bij. Zo geven niet alle merken toegang tot hun softwaresysteem, terwijl dat wel nodig is om sommige aanpassingen te realiseren. Bijvoorbeeld mogelijk maken dat iemand van binnen de deuren automatisch kan openen. Wat onze mensen doen gaat dus wel een stapje verder dan de gewone automonteur. Er bestaat ook geen opleiding voor. Ze leren vooral in de praktijk.’ 

Mensen kunnen een volledig aangepaste auto kopen, maar ook hun eigen auto laten aanpassen. Dat is niet goedkoop. Vaak lopen de kosten in de tienduizenden euro’s. Auto’s met joystickbesturing kunnen wel een ton kosten. ‘Maar’, merkt een van de aanwezigen op, ‘reken eens uit wat het kost als je iemand tien jaar lang met een rolstoeltaxi naar werk moet vervoeren; dan ben je veel duurder uit.’ 

Veiligheid van aanpassingen

De RDW keurt veel aanpassingen. Zo weet een klant zeker dat de aanpassingen aan de normen voldoen en de auto veilig is. ‘Dat is soms nog wel eens een grijs gebied’, geeft Pieter toe. ‘Regelgeving gaat niet uit van mensen die niet gemiddeld zijn. Zo moet de gordel op een bepaalde hoogte zitten, maar als jij 1,20 m lang bent, dan past dat niet. Om in dit soort situaties oplossingen te vinden, werken we nauw samen met de RDW.’ 

De gevaarlijkste aanpassing is volgens Pieter de verplaatsing van het gas naar links, bijvoorbeeld voor mensen die rechts minder kracht in hun been hebben. ‘Dan waarschuwen wij klanten altijd dat ze heel voorzichtig moeten zijn als ze iemand anders in de auto laten rijden. Er zijn weleens ongelukken gebeurd omdat mensen in een reflex de koppeling wilden intrappen, maar in plaats daarvan gas gaven.’

Eerst medische verklaring en rijlessen

Niet iedereen met een beperking kan zomaar in een aangepaste auto de weg op, legt Pieter uit. ‘Eerst vraag je een medische verklaring aan of je rijgeschikt bent. Daarna volg je rijlessen. Heb je al een rijbewijs? Dan volgt een afsluitende test. Wie nog geen rijbewijs heeft, moet echt examen doen met een speciaal opgeleide examinator van het CBR.’ Welzorg heeft ook een eigen rijschool met aangepaste lesauto’s. ‘Die moet je zien als rijdende mecano-dozen; onze rijinstructeur stelt ze samen met de klant af op maat.’

Samenwerking met arbeidsdeskundigen

Bij al die stappen speelt de arbeidsdeskundige een belangrijke rol, benadrukt Pieter. Welzorg werkt niet alleen samen met arbeidsdeskundigen van UWV, maar ook met arbeidsdeskundigen uit de letselschadepraktijk. Zij hebben vaak een goed inzicht in de medische achtergrond van een klant. Daarnaast is er veel contact met Wmo-medewerkers en indicatiestellers van gemeenten. Samen zorgen ze dat de gekozen oplossing medisch verantwoord, passend en uitvoerbaar is.

Proefrit in een aangepaste auto: nog niet zo eenvoudig

Ook de aanwezigen mochten zo’n rijles ervaren. Met één hand sturen en met alleen je linkervoet alle pedalen bedienen bleek nog niet zo eenvoudig als je het altijd anders gewend bent. Gelukkig was daar instructeur Bert, die iedereen met zijn rustige aanwijzingen veilig door Den Bosch loodste. 

Met nieuwe kennis huiswaarts

Arbeidsdeskundige Ferry gaat na zijn rijles met een goed gevoel naar huis. ‘Ik heb geleerd dat er bizar veel mogelijkheden zijn om iemand met een beperking toch nog te laten autorijden.’ Ferry neemt de ervaring zeker mee in zijn werkpraktijk. ‘Ik kan medewerkers die denken niet meer mobiel te zijn, wijzen op de mogelijkheid van een aangepaste auto. Dat levert ze veel bewegingsvrijheid op, helpt werkgevers om medewerkers voor de organisatie te behouden en is gunstig voor verzekeraars, omdat de schadelast kan worden beperkt. En in veel gevallen vergoedt het UWV ook nog eens een deel van de kosten.’