Met de Miljoenennota en de plannen die het kabinet op Prinsjesdag presenteerde, werden belangrijke wijzigingen aangekondigd die invloed gaan hebben op het werk van arbeidsdeskundigen. Zowel in de regelgeving rondom de sociale zekerheid als in re-integratie en preventie komen er de komende jaren wijzigingen op ons vakgebied af. Hieronder vind je een overzicht en duiding van de belangrijkste maatregelen.
1. WIA en sociaal-medische beoordelingen
Herinvoering van de 60-plusmaatregel
Op 1 september 2025 is de 60-plusmaatregel opnieuw van kracht. Voor werknemers van 60 jaar en ouder geldt dan een vereenvoudigde WIA-claimbeoordeling. De arbeidsdeskundige in het veld en bij de UWV krijgen een grotere rol. De inzet van de verzekeringsarts wordt beperkt. Het kabinet verwacht dat hierdoor 10.000 extra beoordelingen per jaar kunnen worden uitgevoerd.
Wat betekent dit voor ons vak? Kennisnemen van deze hernieuwde regelgeving. Arbeidsdeskundigen zullen vaker betrokken worden bij casuïstiek. Deze vorm van WIA-claimbeoordeling vraagt om zorgvuldige onderbouwing en een nog nauwere samenwerking met werkgevers en bedrijfsartsen.
Structureel kwijtschelden van WIA-voorschotten.
Wanneer blijkt dat iemand toch geen recht heeft op een WIA-uitkering, hoeven voorschotten niet meer te worden terugbetaald. Dit geeft meer financiële rust voor cliënten.
Voor arbeidsdeskundigen betekent dit meer duidelijkheid om cliënten en werkgevers te kunnen informeren en minder complexe situaties achteraf.
RIV-toets: medisch advies bedrijfsarts leidend (vanaf 2028)
Vanaf 1 januari 2028 wordt het belastbaarheidsadvies (aml/IZP) van de bedrijfsarts leidend bij de beoordeling van re-integratie-inspanningen (RIV-toets). Dit vermindert loonsancties op grond van medisch verschillen van inzicht omtrent inzetbaarheid.
Voor arbeidsdeskundigen betekent dat als het advies van BA leidend gaat worden er richting werkgever en werknemer sneller duidelijkheid gegeven kan worden over de re-integratie inspanningen. Maatwerk geleverd kan worden bij het opstellen van een re-integratieplan. Laagdrempeliger samenwerking en goede afstemming is en blijft hierbij cruciaal.
Praktisch beoordelen wordt structureel (2027)
Bij gedeeltelijk werkenden is vanaf 2027 deze werkwijze structureel ingevoerd. Dan blijft het UWV beoordelen op basis van het feitelijk verdiende loon naast de uitkering.
Dit vergroot de uitvoerbaarheid en vraagt van arbeidsdeskundigen dat zij goed zicht houden op verdiensten, inzetbaarheid en duurzame werkhervatting.
2. WW en Ziektewet
Verkorting WW- en WGA-duur
De maximale duur van de WW en de loongerelateerde WGA-uitkering wordt verkort van 24 naar 18 maanden. De invoering schuift door naar 2028.
Voor arbeidsdeskundigen en andere deskundigen betekent dit dat trajecten naar werk sneller rendement moeten opleveren. Optimale samenwerking met het (werk-)veld is en blijft hierbij cruciaal. Zoals samenwerking in en met de werkcentra in Nederland.
Intensieve re-integratie voor ZW-gerechtigden
UWV start medio 2025 drie pilots om de re-integratie vanuit de Ziektewet te verbeteren:
- voorkomen van instroom vanuit de WW,
- het programma Succesvol naar werk (met focus op sollicitatievaardigheden),
- en actieve jobhunting.
Arbeidsdeskundigen kunnen hier een belangrijke rol spelen door vroegtijdig passende trajecten in te zetten en cliënten te begeleiden richting werk of scholing.
3. Re-integratie en verzuim
Tweede spoor pas verplicht vanaf 2030
Het kabinet schuift de verplichting om in het tweede ziektejaar altijd het tweede spoor in te zetten door naar 2030. Dat betekent dat werkgevers, zoals nu gebruikelijk, de ruimte hebben in het tweede ziektejaar om zich te richten op terugkeer binnen de eigen organisatie (eerste spoor).
Verscherping huidige werkzaamheden arbeidsdeskundigen:
- Nadruk blijven leggen om herplaatsing kansen te creëren bij eigen werkgever; op werkplekonderzoek en aanpassingen doorvoeren.
- Overleg met bedrijfsarts en werkgever over de benutbare mogelijkheden.
- Een grotere rol in het ontwikkelen van (preventieve) maatregelen, interne herplaatsingsmogelijkheden stimuleren.
Lagere WW-premie bij overwerk
Voor vaste contracten met meer dan 30 uur per week geldt per 2025 een lagere WW-premie bij overwerk. Dit stimuleert vaste contracten en biedt meer ruimte om flexibel om te gaan met personeel.
Voor arbeidsdeskundigen kan dit er voor zorgen dat dit tot meer stabiliteit bij werkgevers gaat zorgen en daarmee meer of betere (herplaatsings-) mogelijkheden voor hun cliënten.
4. Arbeidsmarkt en zelfstandigen
Verduidelijking arbeidsrelaties (VBAR)
Met het wetsvoorstel VBAR worden de criteria om te bepalen of iemand werknemer of zelfstandige is, aangescherpt. Er komt bovendien een rechtsvermoeden van werknemerschap bij een lager tarief.
Basisverzekering arbeidsongeschiktheid zelfstandigen (BAZ)
Zelfstandigen krijgen een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering. Dit biedt hen inkomenszekerheid bij langdurige arbeidsongeschiktheid.
Voor arbeidsdeskundigen:
- De vraag naar expertise (duurzame) inzetbaarheid voor zzp’ers zal toenemen.
- Meer vraag naar ondersteuning bij re-integratie bij zzp’ers.
5. Mensen met een arbeidsbeperking
Banenafspraak en sociaal ontwikkelbedrijven
Het kabinet blijft inzetten op de banenafspraak en vereenvoudigt regels voor werkgevers. Sociaal ontwikkelbedrijven krijgen structurele compensatie tot 2028.
Individuele Plaatsing en Steun (IPS)
Er komt jaarlijks €12 miljoen beschikbaar om IPS-trajecten structureel in te zetten. Om zo mensen met psychische problemen te begeleiden naar werk.
Voor arbeidsdeskundigen liggen hier kansen in begeleiding van mensen met psychische problemen duurzaam aan werk te helpen.
6. Arbo en preventie – Arbovisie 2040
Het kabinet zet stevig in op preventie, met als doel nul doden en aanzienlijk minder beroepsziekten. Belangrijke maatregelen zijn:
- betere en bredere inzet van de RI&E,
- minder regeldruk voor werkgevers,
- strengere normen voor asbest,
- en aandacht voor nieuwe risico’s door technologie, vergrijzing en klimaatverandering.
Voor arbeidsdeskundigen:
Een actuele en kwalitatieve RI&E wordt steeds belangrijker. Onze rol in het adviseren over veilige werkplekken en preventie neemt toe.
Conclusie: kansen en uitdagingen voor arbeidsdeskundigen
De Prinsjesdagplannen van 2025 laten zien dat de rol van de arbeidsdeskundige alleen maar belangrijker wordt. Van claimbeoordelingen tot re-integratie, en van preventie tot het begeleiden van zelfstandigen – het vakgebied verbreedt en verdiept zich.
- Meer invloed bij WIA-beoordelingen (60-plusmaatregel).
- Grotere nadruk op eerste spoor re-integratie tot 2030.
- Sterkere samenwerking met bedrijfsartsen bij de RIV-toets.
- Meer cliënten uit de groep zelfstandigen door de BAZ.
- Extra inzet voor mensen met een arbeidsbeperking via IPS-trajecten.
- Een toenemende rol in preventie en duurzame inzetbaarheid.
De arbeidsdeskundige is en blijft een onmisbare schakel in het realiseren van een inclusieve, gezonde en toekomstbestendige arbeidsmarkt!
(C) NVvA 2025