Mensen met psychische aandoeningen zijn drie tot zeven keer vaker werkloos dan mensen zonder dergelijke problemen, is te lezen op Tijdschrift voor Bedrijfs- en Verzekeringsgeneeskunde. Dit is zorgwekkend, omdat werk juist een positieve invloed heeft op gezondheid en herstel. Aan de andere kant vergroot werkloosheid het risico op armoede, een slechtere mentale gezondheid en zelfs suïcide. Daarnaast zijn in een vergrijzende maatschappij alle arbeidskrachten hard nodig om personeelstekorten op te vangen.
De invloed van stigma op werk
Stigmatisering en discriminatie op de werkvloer vormen een groot probleem dat vaak wordt onderschat. Recent onderzoek wijst uit dat communicatie hierin een belangrijke rol speelt. Hoewel 73% van de mensen met psychische klachten aangeeft open te zijn over hun situatie, zegt 64% van de Nederlandse leidinggevenden dat zij minder snel iemand zouden aannemen als deze psychische problemen heeft. Zelfs als iemand hersteld is, blijft 30% van de leidinggevenden terughoudend.
Deze vooroordelen maken communicatie over psychische aandoeningen ingewikkeld. Openheid kan leiden tot sociale steun en aanpassingen op de werkvloer, maar ook tot stigma en carrièreschade. Voor sommige mensen kan het juist beter zijn om hun problemen niet te delen, afhankelijk van hoe hun omgeving waarschijnlijk zal reageren.
De CORAL-beslishulp
Om mensen te ondersteunen bij dit lastige besluit, ontwikkelden Engelse onderzoekers de CORAL-beslishulp. Deze brochure bevat een overzicht van de voor- en nadelen van openheid, praktische tips en vragen om persoonlijke overwegingen in kaart te brengen. Uit een studie in Engeland bleek dat mensen die CORAL gebruikten na drie maanden vaker fulltime werkten dan zij die dit hulpmiddel niet hadden.
Aanpassing van CORAL naar de Nederlandse context
De CORAL-beslishulp is vertaald en aangepast aan de Nederlandse situatie als de CORAL 2.0-tool. Het doel is te onderzoeken of deze tool ook in Nederland effectief is. Binnen het ZonMw-programma ‘Vakkundig aan het werk’ werd de effectiviteit van CORAL 2.0 onderzocht. Het onderzoek richtte zich op twee vragen: leidt de interventie tot meer betaald werk, en helpt het deelnemers hun werk te behouden?
Onderzoek in Noord-Brabant
Het onderzoek werd uitgevoerd in acht gemeenten in Noord-Brabant, waarvan vier gemeenten in de experimentele groep zaten. In totaal werkten 72 professionals mee, die deelnemers rekruteerden tussen april 2018 en juli 2019. Deelnemers waren bijstandsgerechtigden die (ooit) psychische of verslavingsproblemen hadden gehad. Zij moesten Nederlands spreken en eerder hulp hebben gezocht voor hun klachten.
Training en ondersteuning
De interventie bestond uit twee onderdelen. Ten eerste kregen deelnemers de CORAL 2.0-tool, inclusief visueel eenvoudige infographics voor mensen met lees- of concentratieproblemen. Ten tweede volgden re-integratieprofessionals een stigmabewustwordingstraining. Deze training, gebaseerd op bewezen methoden, omvatte drie sessies van twee uur. Er werd aandacht besteed aan persoonlijke vooroordelen, en ervaringsdeskundigen deelden hun verhaal. Professionals oefenden ook met rollenspellen om cliënten beter te ondersteunen bij het openheidsdilemma.