Alles voor de arbeidsdeskundige
Nederland heeft nog geen duurzame arbeidsmarkt, dat concludeert Universiteit Utrecht in het whitepaper ‘Blik op wetenschap 2015 - Op weg naar een duurzame arbeidsmarkt.’
Er is sprake van en aantal structurele onevenwichtigheden op de Nederlandse arbeidsmarkt.
Het whitepaper wijst drie hoofdproblemen aan. Zo leidt de veeleisende arbeidsmarkt en een goed ontwikkelde verzorgingsstaat in Nederland tot een scherpe tweedeling tussen ‘insiders’ en ‘outsiders’ op de arbeidsmarkt. Daarnaast is er een kwalitatieve en kwantitatieve onderbenutting en overbenutting van grote groepen werkenden.
Als het gaat om onderbenutting stellen de onderzoekers dat vrouwen nog regelmatig in lagere functies belanden dan mannen met een vergelijkbare opleiding of ervaring. Hetzelfde geldt voor werknemers van allochtone herkomst en werkenden met een beperking. Ook ouderen worden relatief onderbenut: hun productiviteit vermindert doordat hun opleiding of ervaring niet langer aansluit bij de vraag van de markt. Werkgevers investeren juist in werknemers die hoogproductief zijn in de verwachting een beter rendement te behalen. Dit schaadt zowel de kansen van deze groepen op de arbeidsmarkt, als ook het totale productieve vermogen van de beroepsbevolking. Naast onderbenutting is er in Nederland ook sprake van zowel kwalitatieve als kwantitatieve overbenutting. Bij kwalitatieve overbenutting wordt er teveel gevraagd van de werknemer; hij of zij heeft niet de kwalificaties om het werk goed uit te voeren. De gevolgen hiervan kunnen haperende productieprocessen en ontevreden klanten of patiënten zijn. Bij kwantitatieve overbenutting beschikt de werknemer weliswaar over de juiste competenties, maar komt hij structureel tijd tekort om zijn takenpakket goed uit te voeren. Dit leidt tot een verhoogde werkdruk, en uiteindelijk tot werkgerelateerd verzuim.