Alles voor de arbeidsdeskundige
Het UWV heeft fouten erkend bij de beoordeling van Wajong-uitkeringsaanvragen, schrijft NOS. Hierdoor kan het zijn dat kwetsbare jongeren ten onrechte wel of juist geen uitkering hebben gekregen.
Dit werd gemeld door EenVandaag en het AD, gebaseerd op een evaluatie van het UWV over Wajong-beoordelingen en gesprekken met huidige en voormalige medewerkers. Eerder kwamen ook problemen bij de WIA-uitkering aan het licht.
Veelvoorkomende fouten bij beoordelingen
Uit een eerder rapport van het UWV blijkt dat de situatie zorgwekkend is. Een medewerker beschreef de bevindingen van de interne controle-afdeling als ‘kommer en kwel’.
Tijdens een steekproef met 110 dossiers uit de eerste helft van 2024 bleek dat slechts in 58 procent van de gevallen een juiste beslissing was genomen. In 10 procent van de dossiers was er sprake van een duidelijke fout, terwijl bij de rest twijfel bestond over de juistheid van de beslissing.
‘Met zulke percentages zouden alle alarmbellen moeten afgaan,’ zegt een medewerker. Dit betekent dat jongeren met een ziekte of handicap mogelijk onterecht een uitkering mislopen, een verkeerde uitkering krijgen of een foutieve hoogte van de uitkering hebben.
Druk op kwaliteit door minder controles
Het UWV bevestigt dat er fouten zijn gemaakt bij de beoordeling van Wajong-uitkeringen. De organisatie zegt dat de focus op het terugdringen van wachttijden ten koste kan gaan van de kwaliteit van beoordelingen. ‘Door de druk om achterstanden bij sociaal-medische beoordelingen weg te werken, hebben we minder controles uitgevoerd,’ aldus het UWV.
Een Wajong-aanvraag wordt beoordeeld door een verzekeringsarts en een arbeidsdeskundige. Samen beoordelen zij of het arbeidsvermogen al dan niet duurzaam ontbreekt. Als de conclusie is dat de aanvrager niet over arbeidsvermogen beschikt én deze duurzaam ontbreekt wordt een Wajong uitkering toegekend.
Fouten in de hoogte van de uitkering zijn volgens het UWV minder waarschijnlijk, omdat de berekening relatief eenvoudig is. De procesbegeleider bij UWV bepaakt de hoogte van de uitkering. Een Wajong-uitkering bedraagt 75% van het minimum(jeugd)loon. Deze kan worden opgehoogd als sprake is van hulpbehoevendheid.
Langdurige problemen
Al in 2017 wezen interne controleurs op structurele problemen rond de Wajong. Deze rapporten kwamen aan het licht toen Trouw in 2019 informatie opvroeg via de Wet open overheid.
Interne bronnen bevestigen aan het AD dat het UWV al langer bekend is met bredere problemen, niet alleen rond de WIA maar ook bij de WW (werkloosheidsuitkering) en de Ziektewet. EenVandaag meldt dat volgens Van Hijum deze problemen niet dezelfde omvang hebben als bij de WIA, maar een oud-medewerker van het UWV betwijfelt dit.
Eenvoudiger regels nodig
Afgelopen zomer stelde het UWV nog dat de regels rond de Wajong te complex zijn en vereenvoudigd moeten worden.