In Nederland groeit het aantal mensen met psychische aandoeningen dat – met hulp van de geestelijke gezondheidszorg (ggz) – succesvol wordt begeleid naar een betaalde baan. Waar zij voorheen vaak langdurig thuis zaten met ernstige klachten zoals depressie, angststoornissen of psychoses, biedt een regeling sinds 2023 uitkomst: het IPS-traject, oftewel Individuele Plaatsing en Steun. Dit is te lezen op NU.nl.
Wat is IPS precies?
IPS is een methode waarbij mensen met psychische klachten intensieve, persoonlijke begeleiding krijgen richting werk. Deelnemers zijn in behandeling bij een ggz-instelling én ontvangen een uitkering, vaak in de vorm van bijstand. Het doel is om zo snel mogelijk passend werk te vinden en die baan ook duurzaam te behouden. Dit gebeurt met behulp van jobcoaches die nauw samenwerken met behandelaren.
De resultaten zijn opvallend positief: volgens Cris Bergmans van Divosa, de vereniging voor het sociaal domein, vindt 37 procent van de deelnemers daadwerkelijk werk. 'Andere trajecten leveren een stuk minder op,' aldus Bergmans. De effectiviteit van de IPS-aanpak wordt wereldwijd erkend.
Groeiende deelname, groeiende impact
In 2023 maakten ongeveer 900 mensen gebruik van een IPS-traject. Dat aantal wordt in 2024 minimaal geëvenaard, en de verwachting is dat in 2025 de grens van 1.000 deelnemers wordt overschreden. Hoewel het in de praktijk om relatief kleine aantallen gaat, is de impact groot: werk zorgt voor meer zelfvertrouwen, structuur en sociale contacten – belangrijke elementen in het herstelproces.
Kansen én knelpunten
Stichting MIND noemt het een veelbelovend begin, maar benadrukt dat er meer nodig is om IPS op de lange termijn succesvol te houden. 'Zowel bij gemeenten als bij werkgevers moet het bekender worden,' stelt een woordvoerder. 'En zonder structurele financiering stokt de groei.'
De jaarlijkse kosten bedragen zo’n 10 miljoen euro. Voor de periode na 2025 is nog geen vast budget beschikbaar. Een gemiste kans, zegt Bergmans: 'Doordat mensen met psychische klachten weer gaan werken, neemt niet alleen hun welzijn toe, maar dalen ook de kosten voor zorg en uitkeringen.'