Als het werk anders moet

Renske is een leuke jonge vrouw van 29 jaar. Leuk geknipt, modern gekleed. En dat is -in haar geval- ook de valkuil: Renske heeft autisme en dat zie je niet aan de buitenkant. Vaak leidt haar gedrag tot onbegrip. Pas als je met Renske in contact komt valt het op dat ze je niet direct aankijkt. Ze spreekt op ‘zakelijke’ toon en kiest haar woorden zorgvuldig. Verder heeft Renske moeite als mensen grapjes maken. Ze kan die moeilijk plaatsen. Ook al geeft de grapjas een vette knipoog: ze snapt die signalen gewoonweg niet. Het maakt haar onzeker. Ook vindt ze het heel vervelend om aangeraakt te worden: een schouderklopje, hand op haar arm is voor de meeste mensen geen probleem, maar voor Renske wel.

Haar ouders hebben haar al die jaren beschermd opgevoed. Leven met autisme is al gecompliceerd genoeg en ze wilden het Renske niet moeilijker maken. Doorgaans komt autisme veel vaker voor bij mannen, dus het heeft een aantal jaren geduurd voordat de diagnose werd gesteld. Op de basisschool en later op de HAVO was er vooral veel onbegrip en werd Renske gezien als een in zichzelf gekeerd buitenbeentje.

Haar leven verliep uiterst gestructureerd: het liefst elke dag precies volgens dezelfde planning. Elke afwijking zorgde voor grote onrust. Haar ouders hebben zich altijd zorgen gemaakt over hun dochters toekomst. Makkelijk had ze het niet: nauwelijks vriendinnen, geen baan, geen sportvereniging. Kortom: een grote afstand tot de ‘buitenwereld’. Na de HAVO is ze een opleiding communicatie gaan doen. Niet de gelukkigste keuze, maar misschien zou ze meer sociale contacten opdoen, vonden haar ouders toen.

Inmiddels is het alweer vijf jaar geleden dat ze haar studie heeft afgerond. Maar het vinden van een baan die bij haar past is lastig. Een sollicitatiegesprek staat voor Renske gelijk aan een ramp. Desalniettemin wil ze niets liever dan een ‘gewoon’ leven. Een leuke baan, een eigen woning, een relatie en een auto. Maar wie wil haar? Met haar rugzak, haar gebruiksaanwijzing? Wie wil iemand met autisme die moeite heeft met relatief simpele omgangsvormen in een sollicitatiegesprek, voor wie alles precies volgens dezelfde routine moet verlopen? Iemand die het liefst alleen werkt?

Wat kan een arbeidsdeskundige voor haar betekenen?

We vragen het Dianne, arbeidsdeskundige in Amsterdam

Bij Renske is wel duidelijk dat ze zonder hulp niet aan werk komt. Ze komt in een sollicitatiegesprek niet goed uit de verf, kan door haar beperkingen niet concurreren met andere sollicitanten en is inmiddels ook al te lang zonder werk om bij een briefselectie er nog uitgehaald te worden.

Dat alles vraagt om een stapsgewijze benadering: een plan.

Regie

Omdat ik als visie heb dat ieder mens (zoveel mogelijk) de regie moet hebben over zijn eigen leven ga ik eerst uitgebreid met Renske -en later ook met haar ouders- in gesprek.

Uit die gesprekken kwam naar voren dat Renske ooit een mogelijkheid had om aan de slag te kunnen bij de redactie van een personeelsblad van een grote organisatie, een contact van haar vader. Daar waren ze echter huiverig voor de risico’s en men wist ook niet goed welk werk ze Renske konden laten doen. Ook wilden zij weten of Renske valt onder bepaalde regelingen van UWV of de Gemeente, en of ze meetelt in de doelstelling die het bedrijf heeft voor de te behalen aantallen voor de Banenafspraak. Omdat Renske daar allemaal geen antwoord op kon geven is er met die mogelijkheid niets meer gedaan.

Ik merkte dat Renske hier wel heel graag zou willen werken en ze denkt ook dat ze een gedeelte van de taken van communicatie-medewerker zou aankunnen.

Daarna heb ik met haar in beeld gebracht wat er zou moeten gebeuren om deze geweldige mogelijkheid te verzilveren.

Match

Ze heeft het plan op papier gezet en we hebben besproken bij welke onderdelen ze hulp wil en van wie. Haar ouders hebben haar geholpen met de aanvraag bij UWV om de indicatie Banenafspraak te verkrijgen waarmee ze nu opgenomen is in het zogenoemde doelgroepenregister.

Haar vader heeft zijn contact weer “warm” gemaakt. Deze bleek Renske nog steeds een kans te willen geven. Vervolgens heeft zij zelf, via de mail, contact gezocht met de manager van de communicatieafdeling en een vacaturetekst opgevraagd van de functie communicatie-medewerker. Aan de hand van de vacaturetekst heeft ze voor zichzelf bepaald welke taken ze graag zou doen, waar ze ook goed in is. Dit hebben we in een driegesprek met de manager doorgesproken. Het bleek dat er behoefte was aan een nieuwe collega die goed is in structureren en bewaken en die alle teksten nakijkt op spelling, indeling en er afbeeldingen bij kan plaatsen. Precies hetgeen Renske had aangegeven als haar kwaliteiten. Wat een mooie match!

Tevens is er gesproken over de behoefte aan begeleiding. Met de manager is afgesproken dat er de eerste periode een jobcoach ingezet gaat worden die de manager, de collega’s en Renske ondersteunt bij het maken van een plan.

Renske wilde graag, voorafgaand aan de eerste dag, aan haar collega’s uitleggen wat haar “gebruiksaanwijzingen” zijn. Dat vond ze wel heel spannend en ze heeft dit dan ook met de jobcoach samen gedaan. De collega’s waren blij met haar openheid en Renske was nadien heel opgelucht.

Ik heb aan de manager uitgelegd van welke voorzieningen de werkgever gebruik kan maken.

Daarbij kwam ook de mogelijkheid van de proefplaatsing voor twee maanden aan de orde. In goed overleg hebben Renske en de manager besloten om daarmee te starten. Voor Renske nog even geen gedoe met verandering in de uitkeringssituatie, ze kon de uren rustig opbouwen en hoefde er niet gelijk 32 uur te zijn. Voor de manager haalde dit ook wat druk van de ketel, er is met een opbouwschema in uren ingewerkt en er hoefde niet al in een proeftijd van 1 maand een besluit genomen te worden.

Inmiddels heeft Renske een tijdelijk contract voor een jaar gekregen. Ze is op mijn advies 24 uur gaan werken, omdat ze daarmee beter in balans blijft met haar energie en prikkelverwerking. Ze heeft een duidelijk takenpakket, zonder deadlines en een werkplek op de afdeling in een rustig hoekje maar wel dicht bij de andere collega’s. Omdat ze toch nog moeite heeft met de acceptatie van haar mogelijkheden heeft ze sinds kort contact met een lotgenoten groep en individuele gesprekken met een therapeut bij een gespecialiseerd centrum voor autisme. We hebben een baan kunnen smeden die Renske op het lijf geschreven is: passend bij haar communicatiekennis en passend bij haar autisme. Een mooie match!

De arbeidsdeskundige werkt voor u!